Εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου «Απρίλης 1964: Η (εγ)κατάληψη της Ονίσιας – Από αυτούς που τάχθηκαν να την… προστατεύσουν» του Κύπρου Κουρτελλάρη, Προέδρου Συνεργατικής Έπαυλης Ονίσιας, έγινε χθες στις εγκαταστάσεις του CDA College στην Πάφο.
Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε από τον Καθηγητή Κώστα Γουλιάμο, Τακτικό μέλος Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών, τέως Πρύτανη Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και Πρόεδρο του Ιδρύματος Λαογραφίας και Αγροτικής Ζωής “Χρίστος Κουρτελλάρης”.
Σε χαιρετισμό του ο Δρ. Στέλιος Σοφόκλη Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις ανέφερε πως μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και την επιστροφή των Κυπρίων εθελοντών πίσω στο νησί και κάτω από την επίδραση των συλλογικών αγροτικών συνεταιρισμών, που ιδρύθηκαν πριν από τον πόλεμο στη Σοβιετική Ένωση, ανάλογες προσπάθειες έγιναν και στην Κύπρο, σε διάφορα σημεία, με πιο γνωστή και πιο πετυχημένη εκείνη της Ονίσιας.
Ο συγγραφέας. συνέχισε ο Δρ. Σοφόκλη, ο Κύπρος Κουρτελάρης, γιος του Χρίστου Κουρτελάρη, από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης της Συνεργατικής Έπαυλης “Ονίσα”, με το βιβλίο του «Απρίλης 1964: Η (εγ) κατάληψη της Ονίσιας» δεν εξιστορεί απλά το ιστορικό μιας νέας ιδέας ίδρυσης ενός συνεταιριστικού αγροτικού οργανισμού, στις δεδομένες κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν στην μεταπολεμική εποχή στην Κύπρο. Μια περίοδο που κυριαρχούσε η φτώχεια, η εξαθλίωση, η ανεργία και ανθούσαν οι τοκογλύφοι.
Στο βιβλίο του μεταξύ άλλων περιγράφει, όπως αναφέρει, τις σχέσεις των ανθρώπων που ίδρυσαν αυτή τη συνεργατική έπαυλη, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες τους, καθώς και τις δυσκολίες που είχαν με την έξαρση των ενδοκοινοτικών διενέξεων, συνδέει την έπαυλη με την ιστορία της περιοχής και την ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Διαβάζοντας το βιβλίο και άλλα δημοσιεύματα για την ίδρυση και σε άλλες περιοχές της Κύπρου παρόμοιας μορφής γεωργικών συνεταιρισμών, γνωστών ως «Κολεκτίβες», είπε ο Δρ. Σοφόκλης, έκανε μια αρχική προσπάθεια να μάθει περισσότερα και για την «Κολεχτίβα του Ξερού», όπως ήταν γνωστός ο συνεταιρισμός των Κουκλιών και πήρε συνέντευξη από τον Χαρίδημο Παπαδόπουλο, την οποία και προσπάθησε να καταγράψει.
Περί το τέλος του 1949, λέει ο Χαρίδημος, «ιδρύθηκε και στην Πάφο, κοντά στο χωριό Κούκλια ένας αγροτικός συνεταιρισμός με την ονομασία “Η κολεκτίβα του Ξερού”, από την ονομασία του μεγάλου ποταμού της Πάφου, που διασχίζει τη συγκεκριμένη περιοχή».
Την εκδήλωση συντόνιζε η Καρολίνα Κυπριανού, Δημοσιογράφος – Διευθύντρια του Κολεγίου CDA College Πάφου. Όπως ανέφερε στην εκδήλωση, η Συνεργατική Έπαυλη “Ονίσια”Λτδ ιδρύθηκε στις 20 του Ιούνη 1946, ανάμεσα σε Δίκωμο και Αγύρτα, από 30 απόστρατους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι οποίοι προέρχονταν από διάφορες περιοχές της Κύπρου. Επρόκειτο για ένα γεωργοκτηνοτροφικό συνοικισμό, με βιομηχανία και εμπορία ασβέστη, και άλλες οικονομικές δραστηριότητες, με εργαζόμενους και τους ίδιους τους ιδρυτές.
Η ίδρυση και λειτουργία της έπαυλης πήρε στοιχεία από την λειτουργία των κιμπούτς στην Παλαιστίνη, αλλά και των κολχόζ στην Σοβιετική Ένωση, προσαρμοσμένα στις κυπριακές συνθήκες. Παρά τα πρώτα δύσκολα χρόνια, ο οργανισμός αυτός σύντομα, αναδείχτηκε σε μια ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομική μονάδα. Η οικονομική ανάπτυξη, όμως, ανακόπηκε βίαια από τα γεγονότα του 1963- 1964.
Η εκδήλωση περιλάμβανε και πολιτιστικό δρώμενο από τους Παναγιώτη Χαραλάμπους στο βιολί και τον Δημήτρη Παπαδόπουλο στο λαούτο.
