Η ανακωχή ανάμεσα στο Ισραήλ και στη Χαμάς παρατάθηκε και σήμερα αναμένεται να αφεθούν ελεύθεροι περισσότεροι ισραηλινοί όμηροι και παλαιστίνιοι φυλακισμένοι, καθώς και να φθάσει κι άλλη ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας, όπου η κατάσταση παραμένει τραγική.
Η συμφωνία που κλείστηκε με βασικό μεσολαβητή το Κατάρ, με υποστήριξη της Αιγύπτου και των ΗΠΑ, και τέθηκε σε ισχύ την Παρασκευή έχει επιτρέψει μέχρι τώρα την απελευθέρωση πενήντα ομήρων της Χαμάς που κρατούνταν στη Λωρίδα της Γάζας και 150 Παλαιστινίων που κρατούνταν σε ισραηλινές φυλακές. Άλλοι 19 όμηροι, στην πλειονότητά τους ξένοι εργάτες, αφέθηκαν ελεύθεροι από τη Χαμάς εκτός του πλαισίου της συμφωνίας.
Μερικές ώρες προτού εκπνεύσει η ισχύς της ανακωχής, οι ΗΠΑ και το Κατάρ ανακοίνωσαν την παράτασή της για δύο ημέρες, από σήμερα στις 07:00 ως μεθαύριο Πέμπτη στις 07:00 (τοπικές ώρες και ώρες Ελλάδας), κάτι που θα επιτρέψει την απελευθέρωση άλλων τουλάχιστον 20 ομήρων και 60 παλαιστινίων φυλακισμένων.
«Τα μέρη (…) κατέληξαν σε συμφωνία για την παράταση της ανθρωπιστικής παύσης στη Γάζα για άλλες δύο μέρες, με τους ίδιους όρους», δηλαδή τον λόγο 1:3 ως προς την απελευθέρωση ομήρων και φυλακισμένων, ανέφερε ο εκπρόσωπος της διπλωματίας του Κατάρ, ο Ματζίντ Μπιν Μοχάμεντ αλ Ανσάρι.
Τις πρώτες πρωινές ώρες η κυβέρνηση του Ισραήλ έλαβε κατάλογο με τα ονόματα δέκα ομήρων που θα αφεθούν ελεύθεροι εντός της ημέρας, χωρίς πάντως να τον δημοσιοποιήσει, σύμφωνα με ισραηλινά ΜΜΕ.
Χθες αφέθηκαν ελεύθεροι ακόμη 11 όμηροι, ανάμεσά τους 3 με διπλή, ισραηλινή και γαλλική υπηκοότητα.
Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε «εξαιρετικά ευτυχής» για την απελευθέρωσή τους. «Τεράστια χαρά» αλλά ανολοκλήρωτη, καθώς ο πατέρας των δυο παιδιών παραμένει στα χέρια της Χαμάς, εξέφρασε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο δικηγόρος της οικογένειας.
Κατόπιν το Ισραήλ ανακοίνωσε πως αποφυλακίστηκαν 33 Παλαιστίνιοι. Ανάμεσά τους ήταν ο Μοχάμεντ Αμπού αλ Χούμους.
«Δεν μπορώ να περιγράψω πώς αισθάνομαι. Είναι απερίγραπτη η χαρά», είπε μπαίνοντας στο σπίτι του στην ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου η μητέρα του τον πήρε στην αγκαλιά της. «Είναι το πιο όμορφο συναίσθημα στον κόσμο να έχεις τα παιδιά σου γύρω σου, στο πλευρό σου», είπε η γυναίκα.
Όμως στην Μπεϊτούνια, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, όπου έφθασαν οι αποφυλακισθέντες με λευκό λεωφορείο, οι γιορτασμοί δεν κράτησαν πολύ. Νεαρός Παλαιστίνιος, τα στοιχεία του οποίου δεν έχουν επιβεβαιωθεί, σκοτώθηκε «από σφαίρα» σε συγκρούσεις με ισραηλινές δυνάμεις σε μικρή απόσταση, ανέφερε το υπουργείο Υγείας της Παλαιστινιακής Αρχής.
Προσπάθειες για περαιτέρω παράταση
Λίγο προτού γίνει γνωστό πως η ανακωχή θα παρατεινόταν, το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού ενέκρινε τη συμπερίληψη «50 φυλακισμένων», συμπεριλαμβανομένης της Αχέντ Ταμίμι, της νεαρής που έχει γίνει σύμβολο του αγώνα των Παλαιστινίων —συνελήφθη ξανά στις αρχές Νοεμβρίου—, στον κατάλογο των προς απελευθέρωση.
Οι μεσολαβητές και οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις προσπάθειες στους διαδρόμους για να παραταθεί κι άλλο η ανακωχή, πέραν της Πέμπτης, προκειμένου να μπορέσουν να γίνουν περισσότερες απελευθερώσεις ομήρων και να φθάσει περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στους άμαχους στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν θα επισκεφθεί για ακόμη μια φορά το Ισραήλ και την κατεχόμενη Δυτική Όχθη εντός της εβδομάδας, όπου προγραμματίζεται να έχει συνομιλίες με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς.
«Κατά τη διάρκεια των συναντήσεών του στη Μέση Ανατολή, θα επιμείνει στην ανάγκη να συνεχίσει να παραδίδεται ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα, να εξασφαλιστεί η απελευθέρωση όλων των ομήρων και να βελτιωθεί η προστασία των αμάχων στη Γάζα», ανέφερε αμερικανός αξιωματούχος.
Στην ισραηλινή πλευρά, ο στρατός και η κυβέρνηση, που δέχονται μεγάλη πίεση από την κοινωνία να εγγυηθούν την απελευθέρωση περισσότερων ομήρων, επιμένουν τις τελευταίες ημέρες πως πρόθεσή τους είναι όταν τερματιστεί η ανακωχή να ξαναρχίσουν επιχειρήσεις για να «καταστρέψουν» τη Χαμάς, να εξαλείψουν οποιαδήποτε «απειλή» στη Λωρίδα της Γάζας και να επιβάλουν ευνοϊκό συσχετισμό δύναμης, καθώς και να απελευθερώσουν τους υπόλοιπους ομήρους — ανάμεσα στους οποίους είναι και στρατιωτικοί.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ενέκρινε εξάλλου κατά τη διάρκεια της νύχτας συμπληρωματικό προϋπολογισμού «πολέμου» 30,3 δισεκατομμυρίων σέκελ (7,5 δισεκ. ευρώ).
«Καταστροφική» κατάσταση
Η παράταση της ανακωχής θα επιτρέψει την είσοδο κι άλλων φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας, που παραμένει υπό πολιορκία κι υπέστη ήδη τεράστια καταστροφή από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς.
«Η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα παραμένει καταστροφική και είναι ανάγκη να εισέλθει κατεπειγόντως επιπλέον βοήθεια κατά τρόπο που θα έχει ροή, θα είναι προβλέψιμος και συνεχής, για να να αμβλυνθούν τα ανυπόφορα δεινά των Παλαιστινίων» στον θύλακο, τόνισε ο ειδικός επιτετραμμένος των Ηνωμένων Εθνών για την Εγγύς Ανατολή Τορ Βένεσλαντ.
Οι μισές και πλέον κατοικίες στη Λωρίδα της Γάζας έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί εντελώς, σύμφωνα με τον ΟΗΕ κι η πλειονότητα των κατοίκων της, 1,7 εκατ. από τα 2,4 εκατ., έχουν υποστεί εξαναγκαστικό εκτοπισμό.
Ως την Παρασκευή, το Ισραήλ βομβάρδιζε χωρίς σταματημό τη Λωρίδα της Γάζας σε αντίποινα για την έφοδο μαχητών της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου με 1.200 νεκρούς, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές. Κατά τη διάρκεια της πιο πολύνεκρης επίθεσης που υπέστη ποτέ το Ισραήλ από καταβολής κράτους το 1948 εξάλλου απήχθησαν 240 άνθρωποι που οδηγήθηκαν στον παλαιστινιακό θύλακο.
Η ισραηλινή ηγεσία ορκίστηκε να «εξαλείψει» το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα που πήρε την εξουσία το 2007 στη Λωρίδα της Γάζας και, την 27η Οκτωβρίου, διέταξε να αρχίσει χερσαία επιχείρηση.
Με βάση τον πιο πρόσφατο απολογισμό του υπουργείου Υγείας της Χαμάς, 14.854 άνθρωποι, ανάμεσά τους 6.150 παιδιά, σκοτώθηκαν στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας. Η πολιτική προστασία στη Γάζα κάνει λόγο για άλλους 7.000 αγνοούμενους, μεγάλο μέρος των οποίων θάφτηκε στα συντρίμμια. Ακόμη 36.000 Παλαιστίνιοι έχουν τραυματιστεί.
Αν και η ανακωχή προσέφερε μια ανάπαυλα στους Γαζαίους, η ανθρωπιστική κατάσταση παραμένει «επικίνδυνη» και οι ανάγκες «χωρίς προηγούμενο», σύμφωνα με το Γραφείο Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA).
«Υποφέρουμε» καθώς «δεν έχουμε τροφή, δεν έχουμε νερό, δεν μας έχει προσφέρει κανένας καμιά βοήθεια. Και δεν έχουμε πού να κοιμίσουμε τα πέντε παιδιά μας», είπε ο Φουάντ Χάρα, κάτοικος της πόλης της Γάζας, που εκτοπίστηκε εξαιτίας του πολέμου στο νότιο τμήμα του θυλάκου, μιας από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στον κόσμο.
Το γαλλικό ελικοπτεροφόρο Dixmude, στο οποίο έγινε ειδική διαμόρφωση για να λειτουργήσει ως πλωτό νοσοκομείο για τραυματίες στη Λωρίδα της Γάζας, έφθασε εξάλλου χθες Δευτέρα στο λιμάνι Αλ Αρίς της Αιγύπτου, επιβεβαίωσε λιμενική πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου.
Οι Παλαιστίνιοι απορρίπτουν την ισραηλινή “κατοχή” και τη “δικτατορία” της Χαμάς
Ολοκληρώνοντας λίγο πριν από την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου δημοσκόπηση στα παλαιστινιακά εδάφη, πολιτική επιστήμονας του πανεπιστημίου Πρίνστον στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Παλαιστίνιοι εκτιμούν ότι υφίστανται τόσο «την κατοχή» του Ισραήλ όσο και τη «δικτατορία» των παλαιστινιακών κινημάτων.
Σύμφωνα με την Αμερικανοπαλαιστίνια επιστήμονα Αμανέι Τζαμάλ, οι κάτοικοι της Γάζας υποβάλλονται από το 2007 σε αποκλεισμό από το Ισραήλ, αλλά τα δύο τρίτα αυτών δεν εμπιστεύονται τη «διεφθαρμένη» και «απολυταρχική» Χαμάς που κυβερνά τον θύλακα για να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής τους.
«Έχουμε αυτή την ισραηλινή κατοχή» στα παλαιστινιακά εδάφη και «έχουμε αυτά τα καθεστώτα της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Αρχής που με το πέρασμα του χρόνου έχουν γίνει πιο δικτατορικά και αυταρχικά», σχολιάζει η Τζαμάλ.
«Σε τέτοιο βαθμό ώστε ο μέσος Παλαιστίνιος (…), συνηθισμένος στην κατοχή μίας δύναμης (σ.σ. του Ισραήλ), πλέον ζει υπό την κατοχή δύο» εξουσιών, της ισραηλινής και της παλαιστινιακής, προσθέτει η 52χρονη πανεπιστημιακός που γεννήθηκε στην Καλιφόρνια και έζησε τα παιδικά της χρόνια στη Ραμάλα.
Με τον συνάδελφό της Μάικλ Ρόμπινς, η Τζαμάλ ίδρυσε το «Αραβικό Βαρόμετρο», το οποίο πραγματοποιεί κοινωνιολογικές έρευνες και δημοσκοπήσεις κάθε δύο χρόνια από το 2006 σε 16 χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Η έρευνα με τίτλο «Αυτό που πραγματικά σκέφτονται οι Παλαιστίνιοι για τη Χαμάς» διεξήχθη μεταξύ 790 ανθρώπων στη Δυτική Όχθη και 399 στη Λωρίδα της Γάζας. Ξεκίνησε στα τέλη Σεπτεμβρίου και χρειάστηκε να διακοπεί λόγω της επίθεσης της Χαμάς.
Τα συμπεράσματά της προκάλεσαν έκπληξη.
Όχι «εμπιστοσύνη» στη Χαμάς
«Πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το 67% των Παλαιστινίων στη Γάζα εμπιστεύονταν λίγο ή καθόλου τη Χαμάς», αναφέρει η Τζαμάλ.
Το αποτέλεσμα αυτό έρχεται σε αντίθεση με «την άποψη σύμφωνα με την οποία όλη η Λωρίδα της Γάζας στηρίζει τη Χαμάς και κατά συνέπεια όλη η Λωρίδα της Γάζας θα πρέπει να θεωρείται υπεύθυνη για τις φρικτές πράξεις της Χαμάς», προσθέτει.
Η Τζαμάλ και ο Ρόμπινς δημοσίευσαν πριν από ένα μήνα τα συμπεράσματα της έρευνάς τους στο επιστημονικό περιοδικό Foreign Affairs, ενώ η πανεπιστημιακός τα σχολίασε και σε podcast που ηχογράφησε για λογαριασμό των New York Times.
Στη Γάζα οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στον οικονομικό αποκλεισμό που έχει επιβάλει το Ισραήλ στον θύλακα από το 2007. «Ποιον θεωρείτε υπεύθυνο για τα οικονομικά σας προβλήματα;», ρώτησαν τους συμμετέχοντες στην έρευνας.
«Πιστεύαμε ότι ο πρώτος ένοχος θα ήταν το Ισραήλ λόγω του αποκλεισμού. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι αναφέρθηκαν στη διαφθορά της Χαμάς», αποκαλύπτει η Τζαμάλ.
Ο Αμπάς στο 9%
«Αυτό που λένε οι κάτοικοι της Δυτικής Όχθης και της Γάζας σε αυτή τη δημοσκόπηση είναι ότι (…) η διαφθορά των κυβερνήσεών τους προστίθεται στον ισραηλινό αποκλεισμό», καταγγέλλει, τονίζοντας ότι το ποσοστό δημοτικότητας του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς, που εξελέγη το 2005, είναι πλέον στο 9%.
Εξάλλου στη Γάζα πριν από την 7η Οκτωβρίου, «τα δύο τρίτα (των ερωτηθέντων) δήλωσαν ότι δεν είχαν αρκετά μέσα για να θρέψουν τις οικογένειές τους τις τελευταίες 30 ημέρες», σημειώνει η πανεπιστημιακός.
Καθώς δεν έχουν διεξαχθεί εκλογές από το 2006, η πλειονότητα των Παλαιστινίων στη Γάζα «επικρίνουν τον αυταρχισμό της Χαμάς». Συγκεκριμένα στις 6 Οκτωβρίου «το 60% δήλωνε ότι δεν μπορεί να εκφράσει ελεύθερα και ανοικτά τη γνώμη του και το 72% ότι δεν μπορεί να διαδηλώσει ειρηνικά φοβούμενο τα αντίποινα».
Η εχθρότητα της παλαιστινιακής κοινής γνώμης έναντι της Χαμάς ενισχύθηκε ή μειώθηκε έπειτα από έξι εβδομάδες πολέμου που έχει κοστίσει τη ζωή σε σχεδόν 14.900 ανθρώπους στη Γάζα και έπειτα από την επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης στο Ισραήλ με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 1.200 άνθρωποι;
Η Τζαμάλ και ο Ρόμπινς απάντησαν εν μέρει στην ερώτηση στο Foreign Affairs: «τα δεινά που υπέστησαν οι Παλαιστίνιοι πιθανόν τους ριζοσπαστικοποίησαν και αυτό ενδέχεται να υπονομεύσει μακροπρόθεσμα την ειρήνη και τη σταθερότητα».
Πριν από τις 7 Οκτωβρίου «το 80%» των Παλαιστινίων ήλπιζε σε μια διπλωματική διευθέτηση της σύγκρουσης με το Ισραήλ, εκ των οποίων το «56% τασσόταν υπέρ της λύσης των δύο κρατών και τα υπόλοιπο υπέρ της λύσης ενός κράτους ή μιας ομοσπονδίας», εξηγεί η ερευνήτρια.
Σύμφωνα με τη Τζαμάλ, «οι κάτοικοι της Γάζας φαίνονταν ανοικτοί στη λύση των δύο κρατών, σε μια ειρηνική συμφιλίωση με το Ισραήλ στη βάση των συνόρων του 1967».
Μόνο το «20%» υποστήριζε «την ένοπλη αντίσταση».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
