Χρίστος Φουκαράς και Μαριάμ Σουχάνοβα-Φουκαρά
Ενας γήινος καλλιτεχνικός παράδεισος
Για σπουδές πήγα το 1969 σε ηλικία 26 χρόνων, αφού είχα δουλέψει σε αρχιτεκτονικό γραφείο ως σχεδιαστής στη Λευκωσία. Παρά τη μεγάλη μου επιθυμία να σπουδάσω Καλές Τέχνες δεν ήταν καθόλου εύκολο για μένα για οικονομικούς λόγους. Στην πορεία των καλλιτεχνικών μου δραστηριοτήτων στη Λευκωσία δύο άνθρωποι, ο αείμνηστος μεγάλος ζωγράφος Σολωμός Φραγκουλίδης και ο φίλος γενικός γραμματέας της ΕΔΟΝ Δώνης Χριστοφίνης, αναπτέρωσαν το παιδικό όνειρο με μια υποτροφία στη Μόσχα, αναγνωρίζοντας τις καλλιτεχνικές μου ικανότητες.
Για μένα προσωπικά η Μόσχα και η ζωή στην Ακαδημία Σούρικοφ ήταν γήινος καλλιτεχνικός παράδεισος. Τι να πρωτοθαυμάσεις -τους συμφοιτητές μου που ήταν και φαίνονταν ολοκληρωμένοι ζωγράφοι, τους καθηγητές που ένιωθες απλόχερα τη βοήθεια και την αγάπη τους ή την άρτια επαγγελματική λειτουργία της σχολής, με έμπειρους γνωστούς και διάσημους προφεσόρους.
Στα χρόνια της ειδίκευσής μου στη σχολή είχα την τύχη και τη χαρά να μαθητεύσω στην Κλαύδια Αλεξάντροβνα Τουτεβόλ υπεύθυνη του εργαστηρίου μνημειακής τέχνης. Σχεδόν όλοι εμείς οι πρώτοι Κύπριοι σπουδαστές υπήρξαμε μαθητές της. Θέλω να αναφέρω χαρακτηριστικά ότι κατά τη διάρκεια της ειδίκευσης ήμασταν τέσσερα άτομα, με τρεις μόνιμους καθηγητές με δύο και τρία μοντέλα ταυτοχρόνως. Πιστεύω ότι τόση μεγάλη άνεση δεν θα συναντούσες σε καμία σχολή τέχνης στον κόσμο.
Ενα περιστατικό έντονο και αρκετά φορτισμένο που σχεδόν επαναλαμβανόταν κάθε χρονιά στο εργαστήρι μας μετά την παρουσίαση της δουλειάς μας σε στιγμές χαλάρωσης και οινοποσίας ήταν η δραματική αφήγηση της Κλαύδιας Αλεξάντροβνας. Κατά τη διάρκεια του μεγάλου παγκοσμίου πολέμου βρισκόμενη στο σπίτι της, μη έχοντας φαγητό, από τη μεγάλη πείνα ξάπλωσε στο κρεβάτι της περιμένοντας το θάνατο. Ομως όταν ξύπνησε βρήκε πάνω στο τραπέζι ένα πανέρι γεμάτο φρούτα που κάποιοι πονόψυχοι γείτονες το έφεραν. Ετσι σώθηκε η ζωή της και συνεχίστηκε ο αγώνας για την απελευθέρωση της πατρίδας της.
Για μένα η Μόσχα υπήρξε ένα μεγάλο κέντρο πολιτιστικής και καλλιτεχνικής δραστηριότητας. Πλημμυρισμένο με μουσεία τέχνης όπως το μουσείο Πούσκιν που στεγάζει την παγκόσμια τέχνη και η γκαλερί Τρετιακόβ που περιλαμβάνει όλη την καλλιτεχνική δημιουργία των μεγάλων Ρώσων δημιουργών, αλλά και πάρα πολλά μουσεία εξειδικευμένα και αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της ρωσικής κουλτούρας και ιστορίας.
Προσωπικά είχα την τύχη και την ευτυχία να πορευθώ με συμφοιτητές φίλους και καθηγητές που εμπλούτισαν τον δικό μου εσωτερικό και καλλιτεχνικό κόσμο και που σήμερα βρίσκονται πολύ ψηλά στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Ρωσίας. Οφείλω μεγάλη ευγνωμοσύνη και αγάπη στον καλλιτεχνικό περίγυρο της γυναίκας μου Μαριάμ Σουχάνοβας που με γνώρισε με μεγάλες μορφές της ρωσικής τέχνης και κουλτούρας, και που οριοθέτησαν τη δική μου προσωπική πορεία.
Φυσικά υπάρχει σε όλους εμάς που φοιτήσαμε στο Ινστιτούτο καλών τεχνών της Μόσχας κάτι κοινό. Στη σχολή μάς έδωσαν άρτια επαγγελματική μόρφωση, μάς έμαθαν να είμαστε κοντά στη ζωή και τον άνθρωπο. Να είμαστε καλοί γνώστες της ιστορίας και της αισθητικής και εικαστικής ανάλυσης των έργων τέχνης.
Ο κάθε καλλιτέχνης φιλτράροντας μέσα από το δικό του ψυχικοαισθητικό κριτήριο τις δικές του ανησυχίες, τους προσωπικούς πειραματισμούς, το ταλέντο και την ακούραστη επιμονή για δουλειά και δημιουργία φθάνει στη δική του προσωπική καταξίωση.
Το Μουσείο Τεχνών Λουκίας & Μιχαλάκη Ζαμπέλα παρουσιάζει την προσωρινή έκθεση με τίτλο Πρώτη Γενιά Κυπρίων Καλλιτεχνών της Ακαδημίας Κάλων Τεχνών Σούρικοφ Μόσχας. Η πρώτη γενιά αποφοίτων αποτελείται από τους Ανδρέα Χαραλάμπους, Χρίστο Φουκαρά, Μαριάμ Σουχάνοβα – Φουκαρά, Χαμπή Τσαγγάρη, Ανδρέα Μακαρίου, Κυριάκο Ταμανά και Γιώργο Γαβριήλ.
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 25/01/17
