Ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου προέβει σε δηλώσεις του μετά το πέρας της ενημέρωσης στο Προεδρικό Μέγαρο των διαπιστευμένων αρχηγών διπλωματικών αποστολών των κρατών μελών της ΕΕ.
Ως προς το μέγεθος του προβλήματος του μεταναστευτικού στην Κύπρο, αναφέρθηκε στο σχέδιο δράσης της Ανατολικής Μεσογείου ως ακολούθως:
«Το σχέδιο δράσης της Ανατολικής Μεσογείου που έχει αποφασιστεί τον περασμένο Φεβρουάριο, στόχο έχει να περιορίσει τις μεταναστευτικές ροές προς την Κύπρο. Εμείς ως κράτος μέλος έχουμε προβάλει τις δικές μας θέσεις, το τι θεωρούμε ότι πρέπει να συμπεριληφθεί. Το έχουμε διαβιβάσει και στις Βρυξέλλες, πριν τρεις εβδομάδες με επίσκεψή μου, όπου με χαρά συνειδητοποίησα ότι και οι Βρυξέλλες προσανατολίζονται στην ίδια δέσμη μέτρων και στόχος είναι μέχρι τον επόμενο Ιούνιο το σχέδιο δράσης να ολοκληρωθεί και να αρχίσει η υλοποίησή του».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν και αν αυτά καταδεικνύουν το μέγεθος του προβλήματος, ο κ. Ιωάννου απάντησε ότι έχουν παρουσιαστεί στοιχεία, όπως, για παράδειγμα, ότι τα τελευταία επτά χρόνια έχει παρατηρηθεί μια αύξηση 490% στις αφίξεις παράνομων μεταναστών∙ ότι το 95% αυτών περνά μέσω της πράσινης γραμμής∙ η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία και ότι τα τελευταία έξι χρόνια η Κύπρος κατά αναλογία πληθυσμού είναι η πρώτη χώρα σε αφίξεις παράνομων μεταναστών.
Ανέφερε επίσης ότι το πιο ισχυρό στατιστικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι πλέον 6% του πληθυσμού της Κύπρου είναι αιτητές ασύλου ή άτομα που έχουν ήδη αποκτήσει άσυλο στην Κύπρο σε σύγκριση με άλλες χώρες πρώτης γραμμής, που το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1%.
Ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι όλα αυτά τα τεκμηριωμένα στατιστικά στοιχεία έχουν διαβιβαστεί για να αποδειχθεί και με νούμερα το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η Κύπρος, ενώ λέχθηκε προς τους επικεφαλής των διπλωματικών αποστολών ότι αν δεν γίνει κάτι τους επόμενους μήνες, όσον αφορά το σχέδιο δράσης, τότε η Κύπρος θα είναι η επόμενη χώρα που θα αντιμετωπίσει τεράστιο πρόβλημα, όσον αφορά το μεταναστευτικό.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά πόσο υπήρχαν φωνές συμπαράστασης, ή συνταύτισης από πρέσβεις χωρών που αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα, ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι εκφράζουν την αλληλεγγύη τους, ωστόσο η Κύπρος ζητά η αλληλεγγύη αυτή να αποδειχθεί στην πράξη.
«Θεωρώ ότι υπάρχει ήδη υπάρχει θέληση, διότι ως χώρα λαμβάνουμε και οικονομική και τεχνική βοήθεια», ανέφερε ο κ. Ιωάννου, αν και το μέγεθος του προβλήματος επιδεινώνεται από το γεγονός ότι δεν υπάρχουν σύνορα, καθώς η πράσινη γραμμή, τυγχάνει εκμετάλλευσης από την Τουρκία που αποστέλλει παράνομους μετανάστες στην Κύπρο.
Επίσης, ανέφερε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών, το 70% των μεταναστών είναι οι ούτω καλούμενοι φοιτητές. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού έχουν προταθεί μέτρα, όπως, για παράδειγμα, ο έλεγχος των επιβατών στα αεροδρόμια της Κωνσταντινούπολης αλλά και της Τουρκίας, ώστε να ελέγχεται εάν είναι όντως φοιτητές, αν έχουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα που χρειάζονται.
Πρόσθεσε επίσης ότι η Κύπρος έχει ζητήσει να γίνεται ενημέρωση στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, διότι μεγάλος αριθμός τους είναι θύματα εκμετάλλευσης, με την έννοια ότι έρχονται στην Κύπρο με ψευδείς παραστάσεις, νομίζοντας ότι η Κύπρος είναι χώρα Σένγκεν. Ανέφερε δε ότι μέσω του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών θα ξεκινήσει μια εκστρατεία ενημέρωσης με τη χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις χώρες προέλευσης, αλλά ζητήθηκε η συνδρομή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να γίνει μια πιο ολοκληρωμένη καμπάνια ενημέρωσης.
Ερωτηθείς αν πέραν της οικονομικής στήριξης, μπορούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνδράμουν στην προσπάθεια της Κύπρου με άλλους τρόπους, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στο πλάνο εθελούσιας μετεγκατάστασης που υπάρχει, το οποίο είχε συμφωνηθεί κατά τη Γαλλική Προεδρία με τον πρόεδρο Μακρόν, λέγοντας τα εξής: «Έχει συμφωνηθεί όπως ένας αριθμός γύρω στα 1.600 άτομα μετεγκατασταθεί από την Κύπρο σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό ήδη λαμβάνει χώρα. Έχουν ήδη αποχωρήσει γύρω στα 500 άτομα, κυρίως στη Γερμανία και κάποιοι στη Γαλλία. Εμείς όμως επενδύουμε και στο σχέδιο εθελούσιων επιστροφών που υπάρχει στην Κύπρο, το οποίο έχει πάρα πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ενδεικτικά, όπως αναφέραμε και στους/στις πρέσβεις, τους τέσσερις αυτούς μήνες έχουν αποχωρήσει εθελούσια διπλάσιος αριθμός από τους αντίστοιχους μήνες της περσινής περιόδου. Και ο στόχος μας είναι να φτάσουμε σε ένα αριθμό γύρω στα 800 με 1000 άτομα, είτε εθελούσιες επιστροφές είτε απελάσεις ανά μήνα και ευελπιστούμε να φτάσουμε στον στόχο μας, αν όχι τον Μάιο, τον ερχόμενο Ιούνιο».
Τέλος, απαντώντας σε ερώτημα κατά πόσο η εξέταση των αιτήσεων προχωρά κανονικά, ο Υπουργός δήλωσε ότι έχουν ήδη ξεκινήσει δουλειά οι εξεταστές και εξετάζεται σχεδόν διπλάσιος αριθμός αιτήσεων. Ανέφερε ακόμη ότι έχει αυξηθεί κατά 60% ο αριθμός των προσφυγών που εξετάζονται στο Διοικητικό Δικαστήριο, κατόπιν συνεννόησης και ειδικών ρυθμίσεων, γεγονός για το οποίο ευχαρίστησε τον Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
