Ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ παρουσίασε η ομάδα της CITY με χωριά φαντάσματα από όλη την Κύπρο και όχι μόνο. Εμείς σας παρουσιάζουμε τα χωριά-φαντάσματα της Πάφου η επαρχία που έχει τα περισσότερα από αυτά.
Το φαινόμενο της εγκατάλειψης οικισμών δεν είναι σύγχρονο. Παρατηρείται διαχρονικά και σε πολλές περιοχές ανά τον κόσμο. Ως εγκαταλελειμμένος οικισμός ορίζεται κάθε οικισμός, η κατοίκηση του οποίου έπαυσε σε κάποια χρονική στιγμή για διάφορους λόγους.
Παλαιό Λειβάδι & Παλαιά Δήμματα
Η περίπτωση των δύο αυτών χωριών παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τοποθετημένα σε δασικές περιοχές της Πάφου, εγκαταλείφθηκαν την εποχή του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1955-59 υπό τις διαταγές των Άγγλων αποικιοκρατών. Τα παλαιά Δήμματα αρχικά ήταν βοσκότοπος, στην περιοχή της σημερινής Χρυσοπατερίτισσας πάνω από τον Πωμό, όπου ένα ζευγάρι έκτισε το σπίτι του, για να βόσκει τα ζώα του. Σταδιακά το χωριό μεγάλωσε και έφθασε να φιλοξενεί 14 οικογένειες.
Τόσο τα παλαιά Δήμματα όσο και το Παλαιό Λειβάδι ερημώθηκαν, όταν η αγγλική Κυβέρνηση εξανάγκασε τους κατοίκους τους να φύγουν με πρόσχημα την προστασία των δασικών εκτάσεων από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Στην πραγματικότητα, οι Άγγλοι ήθελαν να καταστείλουν τον κίνδυνο συσπείρωσης των Κυπρίων στα χωριά αυτά, αφού λόγω της απομονωμένης τους θέσης συχνά γίνονταν καταφύγια ανταρτών ή φυγόδικων.
Οι κάτοικοι του Παλαιού Λειβαδιού μεταφέρθηκαν στη Μόρφου, όπου ίδρυσαν το Νέο Λειβάδι Μόρφου, ενώ το παλιό χωριό απαλλοτριώθηκε και ερημώθηκε. Οι δε κάτοικοι των Παλαιών Δημμάτων μεταφέρθηκαν σε παραθαλάσσια περιοχή της Πάφου, όπου ίδρυσαν τα Νέα Δήμματα.
Βροδίσια
Εμφανίζεται και ως Βροΐσια ή Φρόδισια και βρίσκεται στο δάσος της Πάφου, ανάμεσα στον Κάμπο της Τσακίστρας και τον Πύργο Τυλληρίας. Πριν από το 1964, κατοικούνταν αποκλειστικά από Τουρκοκυπρίους, οι οποίοι κατά τη διάρκεια των μαχών της Τηλλυρίας, το 1964, εκτοπίστηκαν στους τουρκοκυπριακούς θύλακες του Λιμνίτη και των Κοκκίνων. Εκεί έμειναν μέχρι το 1975, οπότε και μετακινήθηκαν στα χωριά Ποταμός του Κάμπου, Καραβοστάσι και Ξερό.
Φώτο: Cuprus Walks Etc
Φοίνικας
Ο Φοίνικας, εκ των γνωστοτέρων εγκαταλελειμμένων χωριών του νησιού, βρίσκεται στην επαρχία Πάφου, τρία χιλιόμετρα από την Αναρίτα, κατά μήκος του φράγματος του Ασπρόκρεμμου. Επί Φραγκοκρατίας ο οικισμός ονομαζόταν «Commandaria Della Finicha». Πριν από το 1974 κατοικούσαν στο χωριό μόνο Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι το εγκατέλειψαν μετά την Τουρκική Εισβολή και έκτοτε παραμένει ακατοίκητο. Αρκετά, μάλιστα, από τα κτίσματά του είναι σήμερα μισοβυθισμένα στο φράγμα του Ασπρόκρεμμου.
Φώτο: Αndreas Poli
Σουσκιού
Πρόκειται, επίσης, για τουρκοκυπριακό χωριό, 22 χιλ. νοτιοανατολικά της πόλης της Πάφου, το οποίο εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του μετά την Εισβολή του 1974. Στο χωριό υπάρχει σημαντικός αρχαιολογικός χώρος, ο οποίος χρονολογείται στα προϊστορικά χρόνια, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένα λαξευτό κελί ασκητή, που θεωρείται ότι είναι η παλαιά εγκλείστρα του αγίου Νεοφύτου. Στην περιοχή βρίσκεται, επίσης, η εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης που είναι κτίσμα του 16ου αιώνα.
