Ο Ρήνος Στεφανή παρουσιάζει δουλειά του στη Γκαλερί Blue Iris στην Πάφο υπό τον τίτλο “Δύο Τρόποι να Ζωγραφίσεις μια Ουτοπία”. Μια από τις ενότητες έργων που εκθέτει είναι τα τοπία – ένα θέμα που σπάνια παρουσιάζει ο καλλιτέχνης. Η δουλειά του γενικά περιλαμβάνει εγκαταστάσεις, περφόρμανς, ζωγραφική και σχέδια.
Ο Στεφανή εκπροσώπησε την Κύπρο στη Διεθνή Μπιενάλε Τέχνης Πεκίνου στη Κίνα το 2005, 2008 και 2010 και έλαβε μέρος σε πολλές διεθνείς εκθέσεις. Σε παρατήρηση αν λυπάται όταν αποχωρίζεται έργα του δήλωσε πως δεν αισθάνεται καθόλου θλίψη, αφού, όπως εξήγησε η τέχνη είναι μια μορφή επικοινωνίας και χαίρετε όταν αποκτά κάποιος το έργο του – ο καλλιτέχνης νιώθει αυτή την επικοινωνία και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Τα τοπία του στην τελευταία του έκθεση είναι με πολύ ζωηρά χρώματα, στέλνοντας μηνύματα αισιοδοξίας και χαράς. Ωστόσο όπως ο ίδιος εκτιμά ένας πίνακας ζωγραφικής δεν πρέπει να έχει κατ’ ανάγκη ζωηρά χρώματα.
Ερωτηθείς ο κ. Στεφανή για τον βιοπορισμό του καλλιτέχνη είπε πως η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που σπούδασαν Τέχνη διορίστηκαν ή περιμένουν διορισμό στην εκπαίδευση κυρίως στο δημόσιο. Κι απ΄αυτούς μόνο το 5% συνεχίζει να κάνει Τέχνη, οι υπόλοιποι χάθηκαν ή αφέθηκαν να χαθούν μέσα σε ένα συντηρητικό σύστημα. Επεσήμανε επίσης πως «αυτός που αγαπά πραγματικά την τέχνη, πρέπει πρώτα να μάθει τις βασικές αρχές της, το λεξιλόγιο και τη φιλοσοφία της και μετά να αναζητήσει ένα δικό του ύφος και γραφή» προσθέτοντας πως «δεν μπορείς να κάνεις σύγχρονη Τέχνη χωρίς να μάθεις αυτά τα πράγματα και χωρίς να έχεις εμπειρίες».
Στην ερώτηση, πότε άρχισε τη ζωγραφική ανέφερε ότι άρχισε από μικρή ηλικία όταν ο δάσκαλος του ενθουσιάστηκε με τα σχέδια του και τον επαίνεσε. Θυμάται το πρώτο του σχέδιο, που ήταν ένα τοπίο της Τάλας, του χωριού του.
Ερωτηθείς κατά πόσο έχουν διαφοροποιηθεί τα τοπία που βλέπει και ζωγραφίζει τώρα απάντησε πως “ η ουσία παραμένει η ίδια”. Ρωτήσαμε τη γνώμη του για τα πολιτιστικά στη Κύπρο. O Ρήνος Στεφανή ανέφερε πως είμαστε πολύ πίσω από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και επισήμανε ότι η πολιτεία ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε σοβαρά για την Τέχνη, προσθέτοντας ότι “μιλούμε συχνά για τον αρχαίο πολιτισμό και δεν κοιτάζουμε τον σύγχρονο πολιτισμό, αυτό σημαίνει ότι ούτε τον αρχαίο πολιτισμό καταλαβαίνουμε». Γι αυτό ο κόσμος είναι μακριά από την Τέχνη. «Υπάρχουν όμως νέοι άνθρωποι που άρχισαν να ενδιαφέρονται για την τέχνη κι αυτό είναι ελπιδοφόρο» συμπλήρωσε.
Ο Ρήνος Στεφανή υπήρξε μέλος της ομάδας που δούλεψε για τον φάκελο υποψηφιότητας της Πάφου για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2017. Όταν η Πάφος κέρδισε τον τίτλο της ΠΠΕ 2017 ο Στεφανή οργάνωσε την ομαδική Έκθεση On Target στη Δημοτική Πινακοθήκη Πάφου και συμμετείχε στο πρότζεκτ Eco Art. Εκείνη, είπε, η δυναμική στα πολιτιστικά που υπήρχε το 2017, έσβησε ξαφνικά στις 31 Δεκεμβρίου 2017.
Επεσήμανε επίσης ότι υπάρχει το αστείο φαινόμενο στη μικρή Κύπρο, η προσοχή για τον πολιτισμό και την Τέχνη να εστιάζει και να ανακυκλώνεται στη Λευκωσία. Αυτό περιορίζει πιο πολύ την πολιτιστική κίνηση.
Ερωτηθείς ο Ρήνος Στεφανή για την επίδραση που είχαν τα πολλά ταξίδια στο έργο του, σημείωσε πως η παραμονή του στην Αγγλία και Ισπανία την περίοδο των σπουδών του τον βοήθησε να συνειδητοποιήσει τη διαφορά της βόρειας ευρωπαϊκής τέχνης με την μεσογειακή. Αυτό το βοήθησε στη δουλειά του.
Ο Ρήνος Στεφανή το 1991, με το δρώμενο «Πράξη με Χώμα» στη Λευκωσία, καθιέρωσε στη Κύπρο τις γνωστές «Πράξεις» του. Αναφερθήκαμε στο έργο του Maa – Mannequins του 1992 στον Κόλπο των Κοραλλίων στην Πάφο, όπου τοποθέτησε 20 πλαστικές κούκλες μανεκέν ανάμεσα στο ανυποψίαστο πλήθος των λουομένων.
Μιλήσαμε ακόμη για την πιο γνωστή του Πράξη με τους Στρατιώτες – Στόχους του 1994 όπου κατά τη διάρκεια του Πανελληνίου Συμποσίου Τέχνης στη Πύλη Αμμοχώστου στη Λευκωσία, κλάπηκαν τρεις από τους Στρατιώτες – Στόχους. Τότε, αυτό το πρωτοφανές συμβάν τροφοδότησε τα ΜΜΕ με «πολεμικό» υλικό και προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις από την Αστυνομία, τον Δήμο Λευκωσίας, το Επιμελητήριο Καλών Τεχνών και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού.
Ανάμεσα στα πιο τραγελαφικά της υπόθεσης, ανέφερε ο καλλιτέχνης, ήταν οι διάφορες καταθέσεις που έδωσε ο ίδιος στην Αστυνομία. Έκτοτε η «υπόθεση Στρατιώτες – Στόχοι» παραμένει μερικώς ανεξιχνίαστη στο Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων με αριθμό εγγραφής Σ/744/94.
Ο Ρήνος Στεφανή το 2011 άρχισε μια σειρά Πράξεων με κάρβουνα και πραγματοποίησε το περφόρμανς Charcoal Project μέσα στη Νεκρή Ζώνη στη περιοχή Πύργου – Λιμνίτη.
Τα εγκαίνια της τελευταίας έκθεσης του Ρήνου Στεφανή, τέλεσε ο Δρ. Γιάννης Τουμαζής Ιστορικός Τέχνης / Ακαδημαϊκός , τέως Υφυπουργός Πολιτισμού ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε πως ο καλλιτέχνης Ρήνος Στεφανή δεν συμβιβάστηκε ποτέ με τα τετριμμένα των καιρών αλλά έμεινε πιστός υπηρέτης του οράματος του εδώ και δεκαετίες. Ανατρέχοντας πίσω στην δουλειά του Ρήνου, το γεγονός αυτό είναι κάτι περισσότερο από εμφανές.
Ο Ρήνος Στεφανή υπήρξε εξαρχής, είπε ο κ. Τουμαζής, “ δημιουργός με κεραίες και ορίζοντες ορθάνοικτους, με βαθιά κοινωνική και πολιτική συνείδηση”. Το έργο του συνέχισε, αποπνέει τη βαθιά αγάπη του για τον άνθρωπο με το Α κεφαλαίο. Η εικαστική του γραφή είπε ο κ. Τουμαζής, άλλοτε πρωτόγονη, άλλοτε φαινομενικά αθώα και αφελής και άλλοτε γεμάτη εκφραστική αγωνία, αλλά πάντοτε μεθοδικά οργανωμένη, ξεδιπλώνει και αναλύει το υπαρξιακό δράμα όλων μας, γύρω από την περίπλοκη προβληματική της ανθρώπινης συνθήκης και την συμπαντική μοναξιά. Τα τοπία αυτής της έκθεσης του Ρήνου, συνέχισε ο κ. Τουμαζής, “ από τη μία παρουσιάζουν μια ειδυλλιακή σχεδόν εικόνα της φύσης, με ξεκάθαρα χρώματα, σχεδόν σαν εναέριους τρισδιάστατους χάρτες ενός ανέμελου νησιού. Φευ, τα πράγματα δεν είναι έτσι, τα φαινόμενα απατούν. Τα τοπία αυτά ενέχουν κινδύνους. Δεν είναι μια ουτοπία, είναι μάλλον μια αλληλουχία από ουτοπία, από μη τοπία όπου μέσα στην πολύχρωμη φυσική διάταξη παρεισφρύει ο άνθρωπος”. Και εκεί βλέπουμε, όπως είπε, τη διπλή ανθρώπινη υπόσταση.
Από τη μία τα ανθρώπινα σώματα συναντώνται και ερωτεύονται, και από την άλλη τα ανθρώπινα έργα εκτελούν πιστά το καταστροφικό τους καθήκον, κατέληξε. Η Νίκη Λοϊζίδη, Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών Αθήνας αναφέρει για τον Ρήνο Στεφανή: “η αλήθεια είναι ότι δεν γίνεται να μιλήσεις για τα έργα του Ρήνου Στεφανή χωρίς να αναφερθείς στον βαθύ, βίαιο και τραυτόχρονα λυρικό ερωτισμό που τα χαρακτηρίζει.
Εδώ, συνέχισε, δεν πρόκειται για ένα καλλιτέχνη που απλά υιοθετεί νεωτερικές τάσεις, αλλά για ένα δημιουργό που κρύβει μέσα του μια παθιασμένη επιθυμία για την ζωή και τη Φύση του”. Πρόσθεσε επίσης πως η σύγχρονη γραφή του Ρήνου Στεφανή, εμπνέεται σε μεγάλο βαθμό από τη βυζαντινή καλλιτεχνική παράδοση και παιδεία. Το μεγάλο ενδιαφέρον του έργου του θα πρέπει να αναζητηθεί στην εφευρετική όσο και πνευματώδη υφολογία του, κατέληξε.
Ο Ρήνος Στεφανή (1958 – ) είναι εικαστικός καλλιτέχνης που ζει κι εργάζεται στην Τάλα της Πάφου. Σπούδασε στο Byam Shaw School of Art του Λονδίνου (1978 -1984). Το 1983 του απονεμήθηκε το Graham Hamilton Drawing Prize. Το 1995 πήρε το Β’ Βραβείο στον Παγκύπριο Διαγωνισμό Μνημείου στην Οδό Λήδρας, Λευκωσία και το 1996 το Α΄ Βραβείο σε Διαγωνισμό Τέχνης που οργάνωσε το Βρετανικό Συμβούλιο και το Δημοτικό Kέντρο Τεχνών Λευκωσίας με την ευκαιρία των εκδηλώσεων Keeping Glasgow in Stitches. Έζησε στο Βερολίνο και στη Βαρκελώνη (1985 – 89).
Η έκθεση του Ρήνου Στεφανή θα διαρκέσει μέχρι τέλη Μαρτίου.
