του Χρήστου Χαλικιόπουλου
Divina θα ονομάζεται το τεχνητό νησί που θα κατασκευαστεί, λέει, στα ανοιχτά της Γεροσκήπου και το οποίο θα περιλαμβάνει πεντάστερα ξενοδοχεία, πολυτελή οικιστική περιοχή, θέρετρα, επαύλεις και διαμερίσματα καθώς και μαρίνα για 500 κότερα.
Προκλητική μοιάζει, εκ πρώτης όψεως, η κατασκευή ενός τεχνητού νησιού. Προκλητική για την καθημερινότητά και τις εμπειρίες του απλού ανθρώπου. Η πρώτη σκέψη που σου έρχεται στο μυαλό αγγίζει ολίγον τι στην ειρωνεία «τι έγινε, δεν μας χωρούν πλέον οι τόποι;»
Δικαιολογημένα σε μεγάλο βαθμό, καθώς οι… τόποι μέχρι σήμερα τουλάχιστον έχουν αντιμετωπίσει το αλαλούμ, το κουτουρού και τη ρεμούλα, ως βασικά τους στοιχεία ανάπτυξης και διαχείρισης. Δικαιολογημένα, όταν κάπου εκεί έχει ξεκινήσει η κατασκευή ενός δρόμου που θα συνδέει την Κάτω Πάφο με το αεροδρόμιο, ενός απλού δρόμου μερικών χιλιομέτρων, που στα μυαλά των αρμοδίων ήταν από το 1977 και τελικά φτάσαμε στο σήμερα με το δρόμο να έχει μείνει στη μέση και να ψάχνουμε ακόμη τρόπους να ολοκληρωθεί χωρίς να ενοχλήσει τους πιλότους και τις χελώνες. Φυσικά θα μου πείτε υπάρχει και ο παλιός δρόμος και σιγά την μεγάλη απόσταση. Ασφαλώς υπάρχει και ο παλιός δρόμος, όμως τόσα χρόνια, οι αθεόφοβοι, θα μπορούσαν να βάλουν, έστω, έναν ικανοποιητικό φωτισμό εκεί που στρίβει ο παλιός δρόμος Πάφου- Λεμεσού, για το αεροδρόμιο, καθώς επίσης κι εκεί, που φεύγοντας από το αεροδρόμιο προσπαθούν οι μη γνωρίζοντες να βρουν τον παράδρομο που οδηγεί στον αυτοκινητόδρομο.
Δικαιολογημένη λοιπόν η ειρωνεία. Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη τη γενικότερη εικόνα και τις ελλείψεις όσον αφορά την τουριστική υποδομή και την οργάνωση της τουριστικής βιομηχανίας της Πάφου, αλλά και γενικότερα την ανάπτυξη του αστικού τοπίου. Δεν γίνεται από την μία να μην έχεις πεζοδρόμια, οι μισοί σου δρόμοι να είναι ρετάλια, να μην έχεις ακόμα μια στοιχειώδη υποδομή υπηρεσιών στο παραλιακό σου μέτωπο, γιατί κάποιοι αρμόδιοι στη Λευκωσία πίνουν ακόμη τον καφέ τους και είναι σε φάση μη μου τους κύκλους τάραττε και ξαφνικά να ακούμε για τεχνητά νησιά και επενδύσεις δισεκατομμυρίων. Δικαιολογημένη η καχυποψία. Τέτοιου μεγέθους επενδύσεις πέρα από τη μελέτη και τον σχεδιασμό αυτού καθ’ εαυτού του έργου απαιτούν και κάποιες γενικότερες μελέτες και οργάνωση από έναν κεντρικό φορέα ο οποίος και οφείλει να έχει όλα τα στοιχεία μπροστά του, περιβαλλοντικά, οικονομικά, κοινωνικά, ούτως ώστε μια περιοχή να ξέρει που πατά και πού πηγαίνει. Αυτός ο ρόλος ανήκει στο κράτος. Το κράτος επίσης οφείλει να έχει την ικανότητα και την ταχύτητα, έτσι ώστε από την μία να μην αποτρέπει τους επενδυτές, από την άλλη όμως να μπορεί να σχεδιάζει και να διαμορφώνει τις σχέσεις κράτους και επενδυτών. Τέτοιου μεγέθους επενδύσεις δεν μπορούν να λειτουργούν στο στιλ «έλα μέσα και θα δούμε, αφού πιουν οι αρμόδιοι, με το πάσο τους, το καφεδάκι τους» ούτε στο στιλ «έλα μέσα, κουμπάρε, τώρα που σε βρήκαμε και κάνε ότι θέλεις». Τέτοιες επενδύσεις δεν μπορούν να γίνονται υπό τη μορφή αντίφασης σε μια περιοχή, σε μια πόλη. Δεν είμαστε τριτοκοσμική χώρα για να φτιάχνουμε τεχνητούς παραδείσους δίπλα από καλύβια και ξυπόλυτα παιδιά και φράχτες για να κρύβουν τις ανισότητες. Ούτε βεβαίως για να δημιουργήσουμε μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας για γκαρσόνια των 500 ευρώ, κατά προτίμηση από τις ανατολικές χώρες της Ευρώπης. Στόχος πρέπει να είναι η ενσωμάτωση αυτών των επενδύσεων στην γενικότερη ανάπτυξη. Μια ανάπτυξη που πρέπει να έχει ως γνώμονα την κοινωνική ευημερία.
Τι κάνουμε προς το παρόν; Ακόμη δεν κατάλαβα. Απ’ ότι ακούγεται ακόμα παζαρεύουν το νοίκι της κρατικής γης, που ασφαλώς παίζει ρόλο κι αυτό, αλλά δεν είναι το πρωτεύον. Τι άλλο κάνουμε; Ένας θεός ξέρει. Η αίσθηση πάντως είναι ότι από την μία παρακαλάμε για επενδύσεις και από την άλλη το παίζουμε άνετοι, θρονιασμένοι πάνω στην ευνοϊκή για το τουριστικό μας προϊόν συγκυρία που έχει να κάνει με το μπάχαλο που επικρατεί στις γειτονικές μας χώρες. Μόνο που αυτό το μπάχαλο κάποια στιγμή θα τελειώσει και τότε θα κληθούμε να μετρήσουμε κι εμείς τα κουκιά μας. Ας ελπίσουμε ότι όταν έρθει εκείνη η μέρα δεν θα έχουμε να επιδείξουμε μόνο μια γερασμένη τουριστική βιομηχανία, ένα αλαλούμ ανάπτυξης και κάποιους τεχνητούς παραδείσους εδώ κι εκεί να τους βλέπουν οι ντόπιοι και να τρέχουν τα σάλια τους.
