της Νάσιας Χαραλάμπους
Το τελευταίο καιρό, παρατηρείται έντονα το φαινόμενο και η τάση της αποχής των πολιτών από τα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα. Ο σύγχρονος άνθρωπος τείνει να ενδιαφέρεται εντονότερα για τις καλλιτεχνικές, αθλητικές και τηλεοπτικές ενασχολήσεις των υποψηφίων και όχι για τις πολιτικές τους απόψεις. Τρανό παράδειγμα για προβληματισμό αποτελεί η αποχή των νέων από τις εκλογές.
Σίγουρα αυτό το γεγονός θα πρέπει να ταρακουνήσει τον καθένα απο εμάς αλλά κυρίως τους πολιτικούς και όλους αυτούς που ασχολούνται με την πολιτική ζωή. Η νεολαία είναι αυτή που έχει τη δύναμη και τα προσόντα ώστε να επέμβει δυναμικά στον τρόπο εξέλιξης της κοινωνίας, να θέσει αποτελεσματικούς στόχους και με την εφαρμογή τους να βγούμε από την κρίση που μαστίζει τον λαό μας. Και ειλικρίνα δεν υποφέρουμε μόνο από οικονομική κρίση αλλά και από τα σκάνδαλα και την «σήψη» που προκύπτουν κάθε λίγο και λιγάκι.Ωστόσο έχει αποστασιοποιηθεί σε μαγάλο βαθμό η νεολαία από την πολιτική ζωή αφού μέχρι στιγμής οι πολιτικοί δεν έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γι’αυτή.
Ο κυριότερος παράγοντας της απέχθειας των νέων προς τα κοινα θεωρείται το κλίμα της εποχής. Ένα κλίμα με πρωταγωνιστές την ατιμωρησία, την αδικία και την αναξιοκρατία. Την ανηθικότητα και την υποκρισία των πολιτικών.
Κάποιες άλλες αιτίες που πιθανόν να οδηγούν στην πολιτική αδιαφορία των νέων είναι οι ακόλουθες:
- Η έλλειψη πολιτικής διαπαιδαγώγησης από τους κατάλληλους φορέις όπως είναι η οικογένεια, το σχολείο και η κοινωνία.
- Η ανευθυνότητα και η ανωριμότητα των πολιτών. Η πολιτική είναι η τέχνη του «άρχειν» και «άρχεσθαι» αλλά και η δυνατότητα να μετέχει κανείς αποτελεσματικά στα κοινά. Σε περίπτωση που τα άτομα δεν είναι σε θέση να συνειδητοποιήσουν αυτή την ευθύνη, γίνονται έρμαια της όποιας εξουσίας.
- Η ιδιοτέλεια, όπου ο άνθρωπος προτάσσει το ατομικό του συμφέρον και από το «εμείς» περνάμε στο «εγώ».
- Το καταναλωτικό πρότυπο που προβάλλεται στους ανθρώπους, ενώτο χρήμα αναδύεται σε μοναδική αξία. Επομένως ο άνθρωπος αδιαφορεί για τον συνάνθρωπό του, την πολιτεία, την ηθικότητα των σκοπών και των μέσων.
- Ο ατομικισμός και ο ανταγωνισμός. Το ατομικό συμφέρον κυριαρχεί ενώ ο άνθρωπος αλλοτριώνεται χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τον κοινωνικό χαρακτήρα της ανθρώπινης ύπαρξης. Καταντά ατομιστής και αδιάφορος για τα κοινά.
- Η απολιτική σκέψη προβάλλεται σαν τάση εποχής. Αυτό ξεκινά από την έντονη αμφισβήτηση της κομματικοποίησης που οδηγεί στο φανατισμό και καταλήγει στην πλήρη πολιτική αδιαφορία.
- Η επικράτηση ιδεολογικής σύγχυσης λόγω της παρουσίας πολλών ιδεολογικων ρευμάτων. Συνέπεια αυτού του μπερδέματος που επικρατεί είναι ο μηδενισμός, αρνητισμός και η αδιαφορία για τα κοινά κυρίως από τους νέους.
Μήπως λοιπόν οι πολιτικοι έχουν απορροφηθεί τόσο πολυ από τις προσωπικές τους φιλοδοξίες; Από την άλλη ίσως και να μην θυμούνται πλέον τον λόγο εκλογής τους. Πρόκειται λοιπόν για τους εκλελεγμένους αντιπροσώπους του λαού, οι οποίοι δεν πρέπει να εκμεταλλεύονται τη θέση τους για την ικανοποίηση προσωπικών συμφερόντων και στο τέλος να απογοητεύουν το λαό τους. Είναι υποχρεωμένοι να αντιληφθούν ότι η νεολαία χρειάζεται στο πλάι της ανθρώπους που θα μεριμνήσουν γι΄αυτή και θα της δώσουν το δικαίωμα να εξελιχθεί.
Εξίσου σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η «μόδα» και οι προσταγές της με πιστούς ακόλουθους τους νέους που έχουν την κακιά συνήθεια πλέον να ακολουθούν τη μάζα χωρίς όμως να έχουν την πραγματική επίγνωση των ενεργειών τους.
Όπως αναφέρω και πιο πάνω επικρατεί μια ιδεολογική σύγχυση και ένας ιδεολογικός αποπροσανατολισμός των κομμάτων μιας και κάποια από αυτά καλούνται να αντιμετωπίσουν και το θέμα της επιβίωσης τους με αποτέλεσμα να αναζητούν καινούριους ψηφοφόρους κάθε φορά.
Όλα τα πιο πάνω, οδηγούν στην α-πολιτική συμπεριφορά των νέων. Η νεολάια θα μπορούσε να παρομοιαστεί με το λειτουργικό σύστημα και τη σημασία προς τον ανθρώπινο οργανισμό. Επομένως θα πρέπει να αναλάβει της ευθύνες της και να κάνει την υπέρβαση για την μεγάλη αλλαγή.
Πώς ο νόμος της δράσης- αντίδρασης σχετίζεται με την πολιτική ζωή; Όπως μετά από καθε δράση, προκύπτει μια αντίδραση έτσι και στην πολιτική απάθεια και αδιαφορία. Ας δουμε λοιπόν τι συνέπειες μπορεί προκύπτουν από μια τέτοια συμπεριφορά:
- Η αδιαφορία αντιτίθεται στην ολοκλήρωση του ανθρώπου. Ένα αδιάφορο για τα κοινά ότομο, αρνείται την πολιτική του υπόσταση και την κοινωνική του ευθύνη με αποτέλεσμα να αλλοτριώνεται.
- Ένας αδιάφορος πολίτης είναι ικανός να τορπιλίσει τη δημοκρατία και να ευνοήσει τον καιροσκοπισμό και τη δημαγωγία. Επιτρέπει σε κάθε επίδοξο τύραννο να έχει αξιώματα.
- Η έλλειψη προβληματισμού, η παθητική στάση, η αδιαφορία που καταστρατηγεί κάθε έννοια υπευθυνότητας και ελευθερίας του πολίτη ανοίγωντας τον δρόμο του εκφυλισμού.Ο άνθρωπος μετατρέπεται σε όχλο.
- Εξαφανίζεται ο διάλογος και ο έλγχος. Ο λαός δε συμμετέχει στα κοινά, παρά μόνο παίρνοντας μέρος στις εκλογές ενώ η κοινωνική ηγεσία από την ώρα που δεν ελέγχεται σταματά να είναι εκφραστής της συλλογικής βούλησης.
- Η πολιτεία οδηγείται σε στασιμότητα ενώ οι πολίτες δεν προωθούν τα κοινά συμφέροντα. Ο ίδιος ο άνθρωπος γίνεται ναρκωθέτης των θεμελίων της κοινωνικής ανάπτυξης και της ισορροπίας.
- Οι άνθρωποι λόγω άγνοιας του τρόπου καλυτέρευσης της ζωής τους, οδηγούνται σε βιαιές πράξεις και γίνονται αντικοινωνικοί.
Έτσι, ένα ατομο για να θελήσει να έχει ενεργό παρουσία στην πολιτική ζωή, θα πρέπει να αντιληφθεί την ύπαρξη ηθικής και αξιών. Είναι απαραίτητο να αισθανθεί ότι ζει σε ένα κράτος δικαίου, το οποίο θα του παρέχει ασφάλεια και κυρίως θα τον αντιμετωπίζει ισότιμα. Οι νέοι δεν πρέπει να αρκούνται στην άκριτη εφαρμογή αποφάσεων αλλά να συμμετέχουν στην λήψη αυτών.
Το κάθε κόμμα έχει υποχρέωση να εκσυγχρονιστεί και να συμβαδίζει με τις εξελίξεις και τις ανάγκες της εποχήςΕπομένως τα κόμματα, καλούνται παράλληλα με τις διαχρονικές αξίες και πεποιθήσεις που υπηρετούν, να παρουσιάζονται με μια εκσυγχρονισμένη γλώσσα και εικόνα ώστε να αποδέιξουν επιτέλους στους νέους ότι τους κατανοούν και έχουν τη δύναμη και την θέληση να είναι στο πλάι τους και να τους στηρίξουν.
Αναμφισβήτητα όμως και οι ίδιοι οι νέοι οφείλουν και πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η αδιαφορία και η αποχή τους από τα πολιτικά δρώμενα ζημιώνει τόσο τους ίδιους όσο και την κοινωνία μας γενικότερα. Η πολιτική συμμετοχή θα πρέπει να είναι ο βασικός τους στόχος. Και αυτό γιατί το νέο αίμα έχει μεγαλύτερη συναίσθηση των κοινωνικών προβλημάτων καθώς τα πλείστα από αυτά απασχολούν ιδιαίτερα τους ίδιους. Τέτοια έιναι η παιδεία, η ανεργία η εγκληματικότητα που ακόμη και μέσα στα σχολεία έχει κάνει την εισβολή της. Είναι ολοφάνερο ότι οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να διαχειριστούν προβλήματα και καταστάσεις με περισσότερη ταχύτητα και αντίληψη. Η νέα γενιά οφείλει να εκφράσει την άποψη της χωρίς την παρουσία του φόβου.
Βεβαίως, η πολιτική είναι ο κατεξοχήν τομέας δράσης ενός σκεπτόμενου και συνειδητού ανθρώπου. Η δραστηριοποίηση του ατόμου είναι το αποτέλεσμα της γνώσης και της κατανόησης του κοινωνικού χώρου και των αναγκαιοτήτων που διαμορφώνουν και καθορίζουν την κοινωνική πορεία. Η κοινωνικοποίηση των ατόμων που θα οδηγήσει στην ωριμότητα και την πολιτική ζωή που θα δημιουργήσει συνείδηση ευθύνης είναι απαραίτητη.
Η πολιτική κοινωνικοποίηση συντελείται μέσα από την οικογένεια όπου η υγιής πολιτική κοινωνικοποίηση του παιδιού είναι θέμα συμπεριφοράς των γονιών. Οι γονείς είναι αυτοί αποτελούντα κυριότερα πρότυπα για το παιδί και η πολιτική τους στάση θα επηρεάσει την κοινωνική συμπεριφορά του παιδιού.
Του σχολείου όπου εκεί το παιδί κοινωνικοποιείται πολιτικά μέσα από τα ειδικά μαθήματα, όπως είναι η αγωγή του πολίτη, η ιστορία, η κοινωνιολογία. Μέσα από τον δημοκρατικό τρόπο διδασκαλίας, τη προώθηση του διαλόγου και της συνεργασίας, καθώς και η σωστή λειτουργία των μαθητικών κοινοτήτων. Όλα αυτά είναι ικανά να συντελέσουν στη προετοιμασία των αυριανών πολίτων.
Επιπλέον τα ΜΜΕ με τον τρόπο που σχολιάζουν τα πολιτικά γεγονότα, και η ποιότητα ενημέρωσης κοινωνικοπολιτικών θεμάτων προσφέρουν στο άτομο μια ευρύτερη αντίληψη του κόσμου, που θα αποτελέσει τη βάση των πολιτικών του επιλογών και της συμμετοχής του στα κοινά.
Η πολιτείτ με τη βοήθεια των δημοκρατικών θεσμών παιδεύει τους πολίτες και τους εθίζει σ’ ένα δημοκρατικό τρόπο ζωής.
Τα άτομα που με τη πολιτική ωριμότητα τους που πρόκειται καθαρά για ατομική υπόθεση. Εξαρτάται από τα προσωπικά ενδιαφέροντα του ατόμου, από την παιδεία του, από τη διάθεση συμμετοχής του στα κοινά.
Από την άλλη οι πνευματικοί άνθρωποι θα πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα για την νεολαία χρησιμοποιώντας το ήθος τους για να αφυπνίσουν τις συνειδήσεις και να τονώσουν την ατομική και την κοινωνική ευθύνη των νέων.
‘Εφτασε λοιπόν η κρίσιμη στιγμή. Η ώρα που η νέα γενιά θα πρέπει να πρωτοστατήσει στην επίλυση πολιτικών και κοινωνικών προβλημάτων, όπως άλλωστε έχει κάνει πολλές φορές στην παρελθόν. Βεβαίως, από τη στιγμή που όλο το κοινωνικό σύστημα περιφρονεί τη γνήσια πολιτικοποίηση, θα αποτελούσε θαύμα η σοβαρή ενασχόληση των νέων με την πολιτική. Ωστόσο,τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Μέσα από την ενεργή και γόνιμη συμμετοχή των νέων στην πολιτική θα οδηγηθούμε στη κοινωνική πρόοδο.
