Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε μια σύγχρονη κοινωνία έχει διαφοροποιηθεί. Ο αποτελεσματικός εκπαιδευτικός τόσο στην τάξη, αλλά και στο σχολείο μέσα από τη δράση του πρέπει να διαθέτει χαρακτηριστικά ηγέτη. Ο εκπαιδευτικός – ηγέτης έχει ικανότητες επικοινωνίας, συναισθηματικής νοημοσύνης, δημιουργικής σκέψης, λήψης αποφάσεων και καθοδηγεί τους ανθρώπους, ώστε να επιτύχουν ψηλούς στόχους. Οι αποτελεσματικοί εκπαιδευτικοί – ηγέτες οφείλουν να δημιουργούν τέτοιο περιβάλλον, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να ενεργοποιούν τον καλύτερό τους εαυτό για την επίτευξη του κοινού σκοπού.
Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός – ηγέτης εμπνέει στους γύρω του αίσθημα εμπιστοσύνης, έχει γνήσιο ενδιαφέρον για τους μαθητές του, είναι συνεπής, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και έχει σαφείς και ξεκάθαρους στόχους. Η συνεχής επιμόρφωση είναι επιβεβλημένη, ώστε να αναπτύσσεται και να βελτιώνεται σε μια συνεχή προσπάθεια να προσφέρει όσο το δυνατόν περισσότερα στους μαθητές του. Ο εκπαιδευτικός – ηγέτης έχει την ευθύνη να βοηθήσει και να ωθήσει τους μαθητές του, ώστε να αναπτυχθούν και να πετύχουν ψηλούς στόχους.
Τονίζεται ιδιαίτερα ότι η ηγεσία δεν έχει να κάνει με τη θέση ή τον τίτλο που κάποιος μπορεί να κατέχει, αλλά με τον τρόπο που ενεργεί. Ηγέτης είναι ο κάθε άνθρωπος που αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του, που βελτιώνεται συνεχώς, που διαθέτει αυτοπεποίθηση, συναισθηματική νοημοσύνη, είναι δημιουργικός, έχει ικανότητες επικοινωνίας και γνήσιο ενδιαφέρον για τους ανθρώπους. Ηγέτης είναι ο καθένας από εμάς που έχει τολμηρά όνειρα και έχει ένα σαφές σχέδιο δράσης για τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιήσει τους στόχους του.
Ο εκπαιδευτικός – ηγέτης οφείλει πρωτίστως να εμπνέει τους μαθητές του και να μεταδίδει αίσθημα εμπιστοσύνης και υπευθυνότητας. Κανένας μαθητής δε θα ακολουθήσει και δε θα πεισθεί από έναν εκπαιδευτικό που δε δημιουργεί σωστές ανθρώπινες σχέσεις. Η ευαισθησία και το γνήσιο ενδιαφέρον για τον κάθε μαθητή αποτελούν προϋπόθεση, για να δημιουργηθεί η κατάλληλη σχέση, ώστε να μπορέσει ο εκπαιδευτικός – ηγέτης να παρακινήσει τους μαθητές του. Το ενδιαφέρον του εκπαιδευτικού πρέπει να εκφράζεται έμπρακτα μέσω των πράξεών του, μέσω του ενδιαφέροντός του να γνωρίσει τους μαθητές του, να τους ακούει «μέσα από την ψυχή του», να τους σέβεται και να τους βοηθά, όταν τον χρειάζονται.
Παράλληλα με την ευαισθησία, ο εκπαιδευτικός – ηγέτης θα πρέπει να χαρακτηρίζεται και από αυστηρότητα. Η πειθαρχία και η τήρηση των κανονισμών αποτελούν ουσιώδες συστατικό σε ένα αποτελεσματικό σχολείο και την ευθύνη για την τήρηση των κανόνων και αποφάσεων την έχει ο εκπαιδευτικός. Ως εκ τούτου η ευαισθησία πρέπει να συνυπάρχει με την αυστηρότητα, ώστε να πετυχαίνουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
Η ποιότητα της εκπαίδευσης που προσφέρουμε είναι ανάλογη με την ποιότητα των εκπαιδευτικών. Εάν επιθυμούμε να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας και να ξεφύγουμε από τη μετριότητα, πρέπει να αφοσιωθούμε στην ποιότητα, στην υπεροχή και στη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση. Εάν επιθυμούμε να ανταποκριθούμε με επιτυχία στις νέες προκλήσεις και αλλαγές της κοινωνίας μας, οφείλουμε να δημιουργήσουμε εκπαιδευτικούς με κουλτούρα ηγεσίας.
Ο κάθε εκπαιδευτικός πρέπει να συμπεριφέρεται ως ηγέτης. Έτσι θα εμπνεύσει με το παράδειγμά του και θα στείλει τα ανάλογα μηνύματα, ώστε να τον εμπιστευτούν και να τον ακολουθήσουν οι μαθητές του. Έτσι θα μπορέσουν οι νέοι μας να ονειρευτούν, να θέσουν ψηλούς στόχους και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους. Αναφέρει σχετικά ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής John Quincy Adams: «Αν οι πράξεις σου εμπνέουν άλλους ανθρώπους να ονειρεύονται περισσότερο, να μαθαίνουν περισσότερο, να κάνουν περισσότερα, να γίνονται κάτι περισσότερο, τότε είσαι ηγέτης». Ο κάθε εκπαιδευτικός που πετυχαίνει με τις δράσεις και ενέργειές του όσα αναφέρει ο John Adams, αποτελεί παράδειγμα σπουδαίου εκπαιδευτικού – ηγέτη.
Θεόδωρος (Άκης) Φ. Ηλία, Διευθυντής Τεχνικής Σχολής Πάφου
