8 Δεκεμβρίου 2011- 8 Δεκεμβρίου 2019.
Συμπληρώνονται σήμερα 8 χρόνια ακριβώς από την ημέρα που ένα σημείο της Πεγειώτικης ακτογραμμής έμελε να αλλάξει ριζικά από μια θαλασσοταραχή δημιουργώντας, στο πέραμα του χρόνου, ένα καινούργιο και απρόσμενο αλλά συνάμα εντυπωσιακό εως ειδυλιακό σημείο αναφοράς. Ένα νέο τοπωνύμιο που στο πέρασμα τα αμέσως επόμενα χρόνια θα γινόταν διάσημο, χιλιοφωτογραφημενο και viral στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και όχι μόνο.
Ήταν 2011, σαν σήμερα, όταν το εμπορικό πλοίο EDRO III εξέπεμψε σήμα κινδύνου λόγω μιας θαλασσοταραχής, ανοικτά της Πάφου προσαράζοντας στην Πέγεια, και συγκεκριμένα σε μια βραχώδη ακτή κοντά στην περιοχή Θαλασσινές Σπηλιές. Εκεί που μέχρι τότε οι επισκέπτες ονόμαζαν την περιοχή “Όνειρο” λόγω μιας έπαυλης που υπήρχε και ενός καφεστιατορίου που την ακολούθησε.
Πλέον καθημερινά εκατοντάδες κόσμου, δεκάδες χιλιάδες ετησίως έχουν στην to do list τους να επισκεφθούν το σημείο και να βγάλουν μια αναμνηστική φωτογραφία ή πολύ περισσότερο να εγκλωβίσουν στα φωτογραφικά τους κλείστρα το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα με το πλοίο να δεσπόζει στο κάδρο.
Το ιστορικό και η νύκτα του ναυαγίου
Το «EDRO IIΙ» ήταν Αλβανικής πλοιοκτησίας και έφερε σημαία Σιέρα Λεόνε. Στο σκάφος το οποίο είναι μήκους 84 μέτρων και πλάτους 14, την στιγμή που σταμάτησε για πάντα να πλέει επέβαιναν 9 μέλη πλήρωμα από το Λίβανο, την Αίγυπτο και την Αλβανία.
Το πλοίο είχε μεταφέρει από την Ελλάδα γυψοσανίδες στην Λεμεσό και το προηγούμενο βράδυ του ναυαγίου είχε αποπλεύσει από την Λεμεσό με προορισμό την Ρόδο.
Ενώ το σκάφος βρισκόταν κοντά στο νησάκι Γερόνησος στον Άγιο Γεώργιο Πέγειας, λόγω των ισχυρών ανέμων και της θαλασσοταραχής καθώς και βλάβης που υπέστη, παρασύρθηκε από τα κύματα και ακινητοποιήθηκε περίπου 30 μέτρα από την βραχώδη ακτή.
Όπως ανέφερε στις αρχές του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας και της Αστυνομίας μετά το συμβάν ο πλοίαρχος, λόγω της σφοδρής θαλασσοταραχής και των ανέμων που αντιμετώπισαν ανοικτά της Πάφου, το πλοίο άλλαξε ελαφρά ρότα και κτύπησε σε βράχο με αποτέλεσμα να παρουσιάσει βλάβη και να μην είναι πλήρως ελεγχόμενο ως προς την πορεία του.
Θα το ρυμουλκούσαν έλεγαν αρχικά…
Η αρχική σκέψη ήταν ότι το πλοίο θα επέστερεφε στη θάλασσα. Ότι το ατύχημα ήταν ένα μικρό πρόβλημα που με τη σωστή οργάνωση θα μπορούσε ξεπεραστεί. Τουλάχιστον έτσι πίστευε η ιδιοκτήτρια εταιρεία. Οι διαφορές όμως που είχαν προκύψει ανάμεσα στους πλοιοκτήτες και τους εργολάβους που είχαν εργαστεί στην περιοχή για την απομάκρυνση όλων των επικίνδυνων υλικών από το σκάφος πριν τη μετακίνησή του, όπως τότε είχε αναφέρει ο Ανώτερος Επιθεωρητής Πλοίων του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας Γιάννης Ευστρατίου, για την προσπάθεια ρυμούλκησης του σκάφους από την περιοχή ήταν αρκετές για να μείνει το πλοίο εκεί για πάντα.
Ο κ. Ευστρατίου άφησε να νοηθεί ότι οι διαφορές είναι οικονομικής φύσεως, ξεκαθάρισε ωστόσο ότι είναι ζήτημα που αφορά περισσότερο τις δύο εταιρείες. Ο κ. Ευστρατίου σημείωσε ότι χρειάζονται κατάλληλες καιρικές συνθήκες, δηλαδή, φουσκοθαλασσιά, προκειμένου να επιχειρηθεί αποκόλληση του σκάφους από τα βράχια που έχει σφηνωθεί. Είπε ακόμη ότι στην περιοχή μετά την διαφορά που προέκυψε παραμένει μόνον ένας φύλακας.
Το Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας δήλωσε τότε ο κ. Ευστρατίου, ανησυχεί για τις εξελίξεις και τις επόμενες μέρες θα γίνουν προσπάθειες να γεφυρωθούν οι διαφορές και να συνεχισθεί όπως προγραμματίστηκε η επιχείρηση. Τελικά αυτή δεν έγινε ποτέ.
Ούτε καν για παλιοσίδερα
Οι εργολάβοι που είχαν αναλάβει τη δουλειά στο σκάφος έκλεισαν τα ρήγματα προκειμένου το σκάφος να μπορέσει να ρυμουλκηθεί στα Μικρασιατικά παράλια όπως είχαν αποφασίσει η ασφάλεια και οι πλοιοκτήτες για να πωληθεί ως παλιοσίδερα για ανακύκλωση. Η διαφορά ωστόσο, όπως αναφέραμε και νωρίτερα, ήταν τόσο μεγάλη που όχι απλά καθυστέρησε την επιχείρηση απομάκρυνσής του σκάφους από την παραλία της Πέγειας αλλά την ματαίωσε.
Καθαρίστηκε το πλοίο
Το κράτος απο την πρώτη στιγμή όπως οφείλει σε τέτοιες περιπτώσεις είχε υποχρέωση να μεριμνήσει και να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα ρύπανσης της περιοχής, πράγμα που και έγινε. Από το σκάφος έχουν αφαιρεθεί τα πετρελαιοειδή κατάλοιπα, οι μπαταρίες, οι μπογιές και οτιδήποτε ρυπογόνο υπήρχε στο πλοίο. Υπολογίζεται ότι έχουν είχαν αφαιρεθεί περίπου 50 τόνοι πετρελαίου. Μέρος της ποσότητας αυτής μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα ενώ για το μισό σχεδόν θα πρέπει να γίνει επεξεργασία. Στο πλοίο είχαν επίσης εισέρθει πολλοί τόνοι νερού που έχουν επίσης αντληθεί. Η συγκεκριμένη περιοχή ήταν και παραμένει είναι πολύ ευαίσθητη και ενταγμένη σε περιοχή προστασίας ΝΑΤΟΥΡΑ 2000.
Το χρονικό του ναύαγιου όπως καταγράφηκε μέσω του Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΚΣΕΔ)
- Από 05:43 μέχρι 06:10, παρά τις συνεχείς κλήσεις μέσω ασυρμάτου δεν υπήρξε ανταπόκριση. Επιπλέον, σε επικοινωνία με το Κύπρος Ράδιο και το VTS Λιμένος Λεμεσού, εγνώσθει ότι δεν έγινε ακρόαση MAYDAY.
- 06:10 Ακρόαση, εκ νέου, από το ΚΣΕΔ κλήσης κινδύνου MAYDAY από τον ασύρματο. Στην άμεση απάντηση του ΚΣΕΔ υπήρξε ανταπόκριση, αυτή τη φορά, από το εμπορικό πλοίο EDRO III C/S 9LD2213, υπό σημαία SIERRA LEONE. Το πλοίο ανάφερε ότι είχε προσαράξει 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Πάφου στην περιοχή «Θαλασσινές Σπηλιές» Πέγειας ( 34ο 52΄ 3΄Ν 032ο 20΄ 3Ε ), καθώς και ότι οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν ήταν ιδιαίτερα δυσμενείς.
- Ακολούθως εκδόθηκε MAYDAY RELAY και ενημερώθηκε η Διοίκηση της Λιμενικής & Ναυτικής Αστυνομίας, η οποία ανάφερε ότι λόγω των καιρικών συνθηκών, τυχόν αποστολή περιπολικού πλοίου στην περιοχή θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο τόσο την ασφάλεια του πληρώματος όσο και του σκάφους. 9
Ανάλυση συμβάντος λεπτό προς λεπτό
06:15 Πραγματοποιήθηκε από το ΚΣΕΔ τηλεφωνική κλήση στην Μονάδα Αεροπορικών Επιχειρήσεων (ΜΑΕΠ) προκειμένου να διερευνηθεί εάν υπήρχε διαθέσιμο πλήρωμα για το ελικόπτερο AW139. Ακολούθησε σχετική ενημέρωση και στο Κέντρο Επιχειρήσεων (JOC) των βρετανικών βάσεων Ακρωτηρίου, όπου εγνώσθει ότι εάν απαιτηθεί συνδρομή ο χρόνος ετοιμότητας του ελικοπτέρου για απογείωση ήταν των 30΄.
06:16 Διαβιβάσθηκε οδηγία από το ΚΣΕΔ στην Διοίκηση της Λιμενικής & Ναυτικής Αστυνομίας για την αποστολή περιπολικού οχήματος στην ακτή προσάραξης.
06:20 Μετά από τηλεφωνική επικοινωνία του ΚΣΕΔ με τον καπετάνιο του εμπορικού πλοίου EDRO III εγνώσθει ότι το πλήρωμα αποτελείται από 9 άτομα, καθώς και ότι ο κίνδυνος για την ασφάλειά τους ήταν πολύ σοβαρός.
06:25 Ενημέρωση του ΚΣΕΔ από την ΜΑΕΠ ότι δεν υπήρχε διαθέσιμο πλήρωμα για το ελικόπτερο.
06:30 Το ΚΣΕΔ ενημερώθηκε από τον καπετάνιο του πλοίου ότι το πλήρωμα ήθελε να αποβιβαστεί με τη βάρκα στην ξηρά. Μετά από επικοινωνία με τους Αστυνομικούς που βρίσκονταν στην περιοχή ο καπετάνιος ενημερώθηκε από το ΚΣΕΔ ότι μια τέτοια προσπάθεια θα έθετε σε κίνδυνο τα μέλη του πληρώματος ένεκα των κακών καιρικών συνθηκών. Ως εκ τούτου, το ΚΣΕΔ ζήτησε από τον καπετάνιο να αναμένει περαιτέρω οδηγίες.
06:40 Διαβιβάσθηκε η εντολή του ελικοπτέρου των βρετανικών βάσεων τόσο γραπτώς όσο και προφορικά, μετά από οδηγίες του Διοικητού ΚΣΕΔ.
07:15 Το ελικόπτερο των βρετανικών βάσεων απογειώθηκε. Παράλληλα ενημερώθηκαν και οι υπόλοιπες εμπλεκόμενες Υπηρεσίες στο ναυτικό ατύχημα (Γ.Ν. Πάφου – Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας).
07:52 Το ΚΣΕΔ ενημερώθηκε, από τους Αστυνομικούς που ήταν στην περιοχή, ότι 7 μέλη του πληρώματος μεταφέρθηκαν από το Ε/Π των βρετανικών βάσεων στην ξηρά (και στη συνέχεια στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου) ενώ ο καπετάνιος και ο Α΄ Μηχανικός, οι οποίοι αρνήθηκαν να αποβιβαστούν, παρέμειναν στο πλοίο με σκοπό τη λήψη οδηγιών από την πλοιοκτήτρια εταιρεία.
08:00 Με τέλος της επιχείρησης ενημερώθηκαν όλοι εμπλεκόμενοι ως επίσης το ΤΕΝ για περεταίρω διερεύνηση του ατυχήματος και το Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών για να λάβει τα δέοντα μέτρα προς αποφυγή θαλάσσιας ρύπανσης από τα καύσιμα ή άλλα επικίνδυνα υλικά που πιθανόν να βρίσκονται στο πλοίο προτού διοχετευθούν στην θάλασσα.
Μάριος Ιγνατίου
* Το άρθρο δημοσιεύθηκε σήμερα Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2019 στην Εφημερίδα Σημερινή
