του Χρήστου Χαλικιόπουλου
Για πρώτη φορά τέθηκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το θέμα των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων. Για πρώτη φορά η Τουρκία δείχνει να αποδέχεται συζήτηση επί αυτού του θέματος. Λογικό είναι να είμαστε ικανοποιημένοι γι’ αυτήν την εξέλιξη. Καλό θα ήταν όμως να βάλουμε και τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση, για να μην αφήνονται λανθασμένες εντυπώσεις επιζήμιες για την εικόνα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτή λοιπόν η ανάσυρση στο προσκήνιο του ζητήματος των εγγυήσεων που για δεκαετίες βρισκόταν κάπου πίσω στο ημίφως, θα λέγαμε ότι αποτελεί δίκοπο μαχαίρι. Όλα εξαρτούνται από την στάση της δικής μας πλευράς η οποία σε αυτό το θέμα θα έπρεπε να ήταν απόλυτα ξεκάθαρη και σταθερή, ακριβώς όπως είχε τεθεί κατ’ αρχάς από την ελληνική κυβέρνηση. «Πηγαίνουμε σε μια διεθνή διάσκεψη για το ζήτημα των εγγυήσεων μόνο για να τις καταργήσουμε». Αυτό σημαίνει ότι διαφορετικά δεν πάμε.
Δυστυχώς πλαγιολισθαίνουμε επικινδύνως και μάλιστα σε μια διαδικασία ανοιχτού τέλους. Ο μόνος που δεν αναγνωρίζει ανά το παγκόσμιο την Κυπριακή Δημοκρατία και την θεωρεί εκλιπούσα είναι η Τουρκία. Καμία άλλη χώρα δεν έχει οποιαδήποτε αμφιβολία, ούτε υπάρχει οποιαδήποτε σκιά για το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί ένα ισότιμο κράτος και ότι έστω και αν νομότυπα το μεταποικακό στάτους των εγγυήσεων ισχύει, ουσιαστικά έχει εκπέσει, διότι κατά πρώτον και κύριον παραβιάστηκε και συνεχίζει να παραβιάζεται από την Τουρκία.
Ας φανταστούμε όμως, κάποιον Ολλανδό, κάποιον Γάλλο, κάποιον Γερμανό, που ακούει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία πηγαίνει σε μια διάσκεψη και παζαρεύει την κηδεμονία της. Τι σημαίνει η λέξη «παζαρεύω», ή έστω, για να μην ενοχληθούν κάποιοι «διαπραγματεύομαι»; Προφανώς ότι είμαι διατεθειμένος να κάνω κάποια έκπτωση για να τα βρω με την άλλη πλευρά κάπου στη μέση. Δηλαδή να είμαι προτεκτοράτο και να κηδεμονεύομαι κατά 30% ή 50% ή 70%. Αδιανόητα πράγματα για τον μέσο Ευρωπαίο, που θεωρεί την κυριαρχία, την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας την εσωτερική ασφάλεια και τη συνταγματική τάξη, θέματα που αφορούν και πηγάζουν από τον ίδιο τον λαό κάθε σύγχρονου κράτους και όχι από οποιονδήποτε τρίτο. Το θέμα της κατάργησης των αναχρονιστικών εγγυητικών δικαιωμάτων έπρεπε να είναι μια απόλυτη κόκκινη γραμμή από την πλευρά μας.
Την ίδια στιγμή κάποιοι προσπαθώντας να χρεώσουν κάπου την αποτυχία της διάσκεψης άρχισαν και πάλι να στοχοποιούν τον Κοτζιά. Έπεσε και ο κόσμος στο ψάξιμο μπας και ανακαλύψει πού έφταιξε ο Κοτζιάς και καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις και δεν λύνουμε το κυπριακό. Εδώ θα πούμε απλά, έλεος!
Αποκορύφωμα ασφαλώς ήταν οι δηλώσεις του Ερντογάν, που ακολούθησαν την επομένη της διάσκεψης στις οποίες ο Τούρκος πρόεδρος, αφού κατ’ αρχάς επανέλαβε για μία ακόμη φορά, ότι η Τουρκία δεν φεύγει από την Κύπρο, ακολούθως, κάνοντας ένα τεράστιο προκλητικό ανακάτωμα στο κεφάλαιο του εδαφικού και στο σχέδιο Ανάν, κατέληξε στην ΕΛΔΥΚ και στην ΤΟΥΡΔΥΚ, δηλώνοντας ότι αν συμφωνήσει η Ελλάδα οι στρατοί αποχωρούν. Πονηρό πυροτέχνημα που κάποιοι το εξέλαβαν ως κίνηση καλής θέλησης. Με τη μόνη διαφορά ότι ο Ερντογάν μίλησε για αποχώρηση στρατευμάτων δεν μίλησε για κατάργηση των εγγυήσεων, που είναι και το βασικό. Ούτε βέβαια για ένα σύστημα ασφάλειας και παρακολούθησης εφαρμογής της λύσης, συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, υπό το κεφάλαιο 7 του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Το γεγονός ότι η Τουρκία απέχει μόνο 45 μίλια από την Κύπρο και μπορεί να φέρει άμεσα όσο στρατό θέλει, εφόσον θα είναι εγγυήτρια, επιτρέπει στον Ερντογάν να παίξει με τους αριθμούς, παζαρεύοντας τάχα τις στρατιωτικές δυνάμεις που θα παραμείνουν στο νησί. Εξ άλλου είπαμε, το βασικό ζητούμενο της Τουρκίας αυτή τη στιγμή είναι να κατοχυρώσει μέσω ενός δημοψηφίσματος ότι θα συνεχίσει να είναι κηδεμόνας της Κύπρου. Αυτή την κηδεμονία θα μπορεί στη συνέχεια, όντας ο ισχυρός παίκτης στην περιοχή, να την χρησιμοποιήσει καταπώς γουστάρει. Και βεβαίως να πούμε για πολλοστή φορά ότι θα ήταν πρωτοφανές, λαός ενός σύγχρονου ανεξάρτητου κράτους και δη ευρωπαϊκού, να παραχωρήσει με δημοψήφισμα την κυριαρχία του σε κηδεμονία τρίτων.
