του Χρήστου Χαλικιόπουλου
Ζογκλερικά κόλπα, ταχυδακτυλουργίες και λαγοί απ’ το καπέλο. Κάπως έτσι μοιάζει πλέον η προετοιμασία της διάσκεψης, της 12ης Ιανουαρίου. Η οποία θα είναι διεθνής, αλλά η Τουρκία επιμένει σε πενταμερή. Η οποία θα είναι πολυμερής, αλλά η Τουρκία επιμένει και πάλι για πενταμερή. Η οποία θα είναι απλώς «διάσκεψη για την Κύπρο» και όταν χρειαστεί θα κληθούν και άλλοι ισχυροί παίκτες, δηλαδή τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ήδη Γαλλία, Κίνα και Ρωσία, είναι πρόθυμες να συμμετάσχουν. Όμως η Τουρκία συνεχίζει να μιλάει για πενταμερή, δηλαδή οι δύο κοινότητες και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, Βρετανία, Τουρκία και Ελλάδα. Ο κ. Άιντα δεν μας διαφώτισε και πολύ, όταν ρωτήθηκε αν θα συμμετέχει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Η απάντηση ήταν ότι, σε κάποιο στάδιο πρέπει να συμμετάσχει, (κάπου εκεί προς το τέλος όταν οι ομοτράπεζοι θα είναι στο γλυκό ή στο φρούτο…) διότι η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η Συνθήκη Εγγυήσεως και η Συνθήκη Συμμαχίας είχαν τέσσερις υπογραφές, των τριών εγγυητριών δυνάμεων και της Κυπριακής Δημοκρατίας, οπότε στις όποιες αλλαγές θα πρέπει να υπογράψει και η Κυπριακή Δημοκρατία ως συμβαλλόμενο μέρος. Μόνο που ακόμα δεν γνωρίζει, λέει, αν αυτό θα γίνει πριν τη συμφωνία και τις αλλαγές ή μετά, διότι απ’ αυτό εξαρτάται αν στο χαρτί θα είναι η υπογραφή της υπάρχουσας Κυπριακής Δημοκρατίας ή εκείνη της Ομόσπονδης Κυπριακής Δημοκρατίας. Άλλα κόλπα….
Με το φτωχό μου μυαλουδάκι καταλαβαίνω ότι αν φτάσουμε σε κάποιο αποτέλεσμα και αυτό το αποτέλεσμα αλλαγής ή ακύρωσης των διεθνών συμβάσεων, το υπογράψει η νέα (ας το πούμε έτσι) Ομόσπονδη Κυπριακή Δημοκρατία, αυτόματα αυτό σημαίνει ότι η υπάρχουσα Κυπριακή Δημοκρατία δεν συμμετέχει ή μάλλον ότι εξαφανίζεται μυστηριωδώς και επιστρέφουμε στις παραμονές της εγκαθίδρυσής της το 1960. Και άρα δεν υπάρχει παρουσία στη διάσκεψη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως οντότητα, όπως αναφέρεται στις συνθήκες του 1960. Άρα, δεν υπάρχει και θέμα μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Ομόσπονδο κράτος, αφού δεν θα έχει υπογράψει κάτι τέτοιο. Το τι σημαίνει αυτό θα το καταλάβουμε σε περίπτωση που ο μη γένοιτο καταρρεύσει το νέο ομόσπονδο κράτος. Ας μας διαφωτίσουν οι συνταγματολόγοι τι θα γίνει σε μια τέτοια περίπτωση.
Ωραία πράγματα ταχυδακτυλουργικά και μυστήρια. Υπάρχουμε ως κράτος μέλος των Ηνωμένων Εθνών και μέλος της Ε.Ε. αλλά ταυτόχρονα και με δυο κουβεντούλες του κ. Άιντα πιθανόν να μην υπάρχουμε και να είμαστε «εκλιπούσα» και να είμαστε απλά κοινότητα. Και όλα αυτά γιατί η Τουρκία δεν μας θεωρεί κανονικό κράτος και ο κ. Άιντα προσπαθεί να βρει κόλπο να βολέψει την επιθυμία της Τουρκίας.
Κατά τ’ άλλα, το Προεδρικό, με νέα γραπτή ανακοίνωση θεωρεί εκ των ουκ άνευ την παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας στη διάσκεψη. Την ίδια στιγμή, άλλη γραπτή ανακοίνωση από το «προεδρικό» των Κατεχομένων, συνεχίζει να κάνει λόγο για πενταμερή και ότι αυτό συμφωνήθηκε από τους δύο ηγέτες την 1η Δεκεμβρίου.
Και βέβαια δεν είναι μόνο αυτά. Βγαίνει και ο κ. Τσαβούσογλου και στην ομιλία του ενώπιον του τουρκικού κοινοβουλίου δηλώνει ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να κάνει καμία υποχώρηση ειδικά στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Ε βέβαια, εκεί είναι όλο το θέμα και όχι αν θα μας δώσουν λίγη Μόρφου ή δυο τρία χωριά ακόμα. Αυτά είναι λεπτομέρειες για την Τουρκία. Το σημαντικό είναι οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα. Είναι ο ισχυρός συμβολισμός, αλλά και το εργαλείο για την παρουσία και επικυριαρχία της στην Κύπρο. Αυτά δεν υπάρχει περίπτωση να τα απεμπολήσει. Πιθανόν να δεχτεί μια νέα φόρμουλα που θα τα εμπεριέχει χωρίς να τα επηρεάζει, αλλά μέχρι εκεί Οποιαδήποτε άλλη υποχώρηση ας την θεωρήσουμε εκ των προτέρων απίθανη.
Το πρόβλημα άρα είναι της δικής μας πλευράς. Μέχρι πού είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει σε αυτό το ζήτημα; Όλα τα κόμματα δηλώνουν ότι δεν θέλουν τουρκικές εγγυήσεις. Την περασμένη εβδομάδα όμως στη βουλή αναβλήθηκε σχετικό ψήφισμα μετά από άρνηση του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ. Τουτέστιν η ψηφοφορία πάει για το νέο χρόνο και κατόπιν εορτής που λέμε. Δηλώθηκε μάλιστα ότι δεν είναι σωστό να ψηφίζει για κάθε πτυχή του κυπριακού ή να ασχολείται συνεχώς με το κυπριακό. Όμως οι εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα δεν είναι «κάθε πτυχή». Είναι η βασική πτυχή και έχει να κάνει με την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
