του Χρήστου Χαλικιόπουλου
Λεφτά υπάρχουν, που θα έλεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου. Πολλά λεφτά! Λεφτά να φάνε κι οι κότες. Λεφτά για νοσοκομεία, για σχολεία, για συντάξεις, για κοινωνικό κράτος. Μόνο που αυτά τα λεφτά είναι στην Ελβετία, στο Λουξεμβούργο, στην Μποτσουάνα, στη Λιβερία, στη Δομινικανή Δημοκρατία, στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο, στην Κύπρο (υπήρχαν πριν το κούρεμα), σε μέρη εξωτικά κι ονειρεμένα, με ειδυλλιακές παραλίες με φοινικόδεντρα, στις Παρθένους Νήσους, στις Σεϋχέλλες, στα Νησιά Μάρσαλ, στο Βανουάτου, στο Ναούρου, στο Νίουε και σε ένα σωρό άλλα μέρη που χαρακτηρίζονται φορολογικοί παράδεισοι. Καθότι, το χρήμα όταν συσσωρευτεί και γίνει σωρός από τα υπερκέρδη έχει μια παραξενιά. Δεν γουστάρει να φορολογείται. Οπότε, βρίσκει κάτι επαγγελματίες που ξέρουν τα κόλπα, κάτι ταχυδακτυλουργούς και το εξαφανίζουν, ή μάλλον το στέλνουν διακοπές, όπου γουστάρει η ψυχούλα του. Τι θέλεις; Θέλεις Παρθένους Νήσους, θέλεις το Νησί της Χαράς στο νότιο Ειρηνικό; Προορισμοί για όλα τα γούστα και όλες τις περιπτώσεις.
Κι άντε εσύ μετά να κάθεσαι με το στόμα ανοιχτό να ψάχνεις να βρεις πώς ο ταχυδακτυλουργός εξαφανίζει τα πάντα. Κι άντε να κάθεσαι και να ακούς τον κάθε άσχετο ή πονηρό να σου λέει ότι το κράτος δεν έχει λεφτά, για την υγεία, την παιδεία, τις συντάξεις. Ε, βέβαια, δεν έχει… Αφού τα λεφτά έχουν πάει στην Ελβετία… Και, είπαμε, δεν μιλάμε για ψίχουλα και φοροδιαφεύγοντες πλανόδιους πωλητές. Μιλάμε για κροίσους, επιχειρηματικούς κολοσσούς, πολυεθνικές. Μιλάμε για offshore εταιρίες, κυκλώματα και κέντρα. Υπολογίζεται ότι το κρυμμένο χρήμα που έχει φυγαδευτεί σε offshore εταιρείες, αντιστοιχεί στα δύο τρίτα του παγκόσμιου πλούτου και σε απώλεια φόρων, ανά το παγκόσμιο, ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης Oxfam, που μάχεται κατά της φτώχειας, υπολογίζεται ότι το χρήμα που έχει συσσωρευτεί σε φορολογικούς παραδείσους της Ευρώπης ξεπερνά τα 12 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Ιδού λοιπόν ο καπιταλιστικός παράδεισος. Offshore κομπίνες, φοροδιαφυγή και καλπάζουσα συσσώρευση πλούτου, Με τους 85 πλουσιότερους ανθρώπους να κατέχουν πλούτο όλοι μαζί, που αντιστοιχεί στο μισό των φτωχότερων του πλανήτη. Με το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού να κατέχει τον μισό παγκόσμιο πλούτο. Αυτό το 1%, αύξησε τα εισοδήματα του σε 24 από τις 26 χώρες που κρατούνται στοιχεία από το 1980 μέχρι το 2012 και ασφαλώς οι περισσότεροι απ’ αυτούς (7 στους 10) ζουν σε χώρες όπου η ανισότητα έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Έτσι, επί παραδείγματι, στην Κίνα και στις ΗΠΑ, το πλουσιότερο 1% έχει υπερδιπλασιάσει το μερίδιο του στο εθνικό εισόδημα από το 1980 μέχρι σήμερα. Ακόμη και σε χώρες του «σκανδιναβικού μοντέλου», όπως η Σουηδία και η Νορβηγία, το 1% αύξησε τα εισοδήματά του τουλάχιστον κατά 50%.
Ιδού λοιπόν ο καπιταλιστικός παράδεισος. Την στιγμή που περισσότερο από το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει με λιγότερο από 10 δολάρια την ημέρα. Την στιγμή που περισσότερα από 800 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, με λιγότερα από 1,25 δολάρια την ημέρα. Ιδού, λοιπόν. Τα Panama papers είναι απλά μια αποτύπωση για το πώς λειτουργεί μια πλευρά του ληστρικού αυτού συστήματος. Μια αποτύπωση, που παρά τις όποιες σκοπιμότητες εξυπηρετούν συγκεκριμένες αποκαλύψεις ή συγκαλύψεις, κλείνει τα στόματα εκείνων που το μόνο που έμαθαν να παπαγαλίζουν είναι για τις «σπατάλες» των δημόσιων δαπανών. Εκείνων που, για να δικαιολογήσουν τους μισθούς των 500 ευρώ, τις συντάξεις πείνας, τα μέτρα λιτότητας, τις περικοπές σε υγεία και παιδεία, μέρα νύχτα επαναλαμβάνουν το τροπάριο που λέει ότι μια χώρα είναι όπως ένα νοικοκυριό και δεν πρέπει να καταναλώνει περισσότερα από τον πλούτο που παράγει. Μα φυσικά, έτσι είναι, αρκεί κάποιοι να μην στέλνουν τον μισό απ’ αυτόν τον πλούτο «διακοπές» στις Παρθένους Νήσους ή στην Ελβετία, για να μην πληρώνουν τους φόρους που οφείλουν να πληρώσουν.
